“Царская нявеста” зноў на сцэне Вялікага тэатра Беларусі

© Sputnik / Виктор ТолочкоСцэна з оперы "Царская нявеста"
Сцэна з оперы Царская нявеста - Sputnik Беларусь
Падпісацца
Прэм’ера оперы “Царская нявеста” на беларускай опернай сцэне адбудзецца 25 і 26 сакавіка

Новая пастаноўка адной з лепшых опер Мікалая Рымскага-Корсакава стане чацвёртай для Нацыянальнага акадэмічнага Вялікага тэатра оперы і балета Беларусі.

Першы спектакль "Царская нявеста" ў мінскім тэатры оперы і балета з'явіўся ў 1933 годзе і называўся "Апрычнікі". У 1938-м гледачы ўбачылі новую версію гэтай оперы, трэцяя пастаноўка "Царскай нявесты" адбылася ў 1950-м і паўстагоддзя не сыходзіла з афіш тэатра.

"У трупе Вялікага тэатра Беларусі ёсць вельмі добрыя выканаўцы для кожнай партыі, і, валодаючы такімі галасамі, такімі магчымасцямі, нельга не мець у рэпертуары тэатра оперу "Царская нявеста" Мікалая Рымскага-Корсакава", — расказаў Sputnik рэжысёр спектакля Міхаіл Панжавідзэ.

Рыхтавалі "Царскую нявесту" лепшыя пастаноўшчыкі тэатра: дырыжор-пастаноўшчык Мікалай Калядка, рэжысёр Міхаіл Панжавідзэ, хормайстар-пастаноўшчык Ніна Ламановіч, мастак-пастаноўшчык Аляксандр Касцючэнка.

У аснову оперы "Царская нявеста" Мікалая Рымскага-Корсакава пакладзена драма рускага паэта, перакладчыка і драматурга Л. А. Мэя. Дзеянне оперы адбываецца ў эпоху Івана Грознага, у складаны час аб'яднання рускай дзяржавы, з аднаго боку, і жорсткай барацьбы царскай апрычніны з баярствам, з другога.

Сюжэт "Царскай нявесты" тыповы для рамантычнай драмы: у прыгажуню Марфу, дачку наўгародскага купца, закаханыя царскі апрычнік Рыгор Гразной і малады баярын Іван Лыкаў, апошняму дзяўчына адказвае ўзаемнасцю. Драма герояў і развіццё іх адносін ускладняюцца ўмяшаннем трэцяй фатальнай сілы — цара Івана Грознага, чый выбар, з падачы знатнага апрычніка Малюты, на аглядзе нявест падае на Марфу. Па-рэалістычнаму моцным здаецца вобраз пакінутай палюбоўніцы Бруднага Любашы, якая знаходзіць спосаб адпомсціць суперніцы.

"Мне часта задаюць пытанне: хто ж галоўная дзеючая асоба оперы? Я б сказаў, што тут няма галоўнай партыі. Пры ўсёй маёй сімпатыі да Марфы — гэта твор не пра іх", — кажа Панжавідзэ.

"Царская нявеста", — гэта гісторыя адносін цара і дзяржавы, узаемаадносін улады і народа, лічыць рэжысёр. "Асоба Івана Грознага — адна з самых спрэчных у гісторыі Расійскай дзяржаўнасці. Постаць вельмі супярэчлівая: ён сам пісаў малітоўныя каноны, быў літаратурна таленавітым чалавекам, але пры гэтым называўся Грозным. Улада не можа быць амаральнай і маральнай, яна існуе па-за паняццямі маралі, яна можа быць якой заўгодна, але толькі не слабай і няшчаснай, бо калі яна не можа абараніць сябе і свае інтарэсы, то як яна можа абараніць свой народ?", — сказаў Панжавідзэ.

© Sputnik / Виктор Толочкосцэны з оперы "царская нявеста" Вялікага тэатра оперы і балета беларусі
Сцены из оперы Царская невеста Большого театра оперы и балета Беларуси - Sputnik Беларусь
сцэны з оперы "царская нявеста" Вялікага тэатра оперы і балета беларусі

На сцэне разгортваецца грандыёзная інтрыга, перадзел сфер уплыву паміж памагатымі цара —Лыкава, Гразным і Малютай. Усе яны — любімцы гасудара і ўсе працуюць яму "на вуха", імкнуцца выслужыцца, супернічаючы адзін з адным. Марфа — сваячка Малюты, і, натуральна, ён прадказвае яе ў царыцы, таму што так яшчэ больш можна наблізіцца да манарха. Гэта адна лінія. Іншая — два маладыя жыцці, лёс якіх быў знявечаны ў запале кулуарных гульняў.

"Тут усе персанажы, акрамя Марфы, здаецца, імкнуцца знайсці сваю выгаду — і Малюта, і Гразной, і другарадныя персанажы. Усе жывуць па законе куратніка — забрацца вышэй, дзяўбнуць ніжняга, знішчыць іншага, прасоўваючыся да сваёй мэты, з-за чынашанавання адмовіцца ад свайго слова, пайсці супраць аднаго, прадаць, здрадзіць…", — распавядае рэжысёр.

Дадзены спектакль не мае на ўвазе, што ў ім можна быць на сцэне абыякавым. "Мне не трэба, каб артысты проста хадзілі па сцэне ў прыгожых касцюмах і тэхнічна выконвалі музыку Мікалая Рымскага-Корсакава. Сёння ставіць спектакль ні пра што і ні навошта не цікава. Цікавяць жывыя людзі, асобы на сцэне", — лічыць Панжавідзэ.

У спектаклі заняты вядучыя салісты Вялікага тэатра Беларусі: народныя артысты Беларусі Уладзімір Пятроў і Васіль Кавальчук; заслужаныя артысты Беларусі Уладзімір Громаў, Аксана Волкава, Аляксандр Кеда, Анастасія Масквіна; лаўрэаты міжнародных конкурсаў Наталля Акініна, Андрэй Валенцій, Таццяна Гаўрылава, Кацярына Галаўлёва, Алена Золава, Эдуард Мартынюк, Павел Пятроў, Станіслаў Трыфанаў.

Стужка навiн
0