Якім будзе айчынны рынак працы ў бліжэйшай перспектыве і якія спецыялісты неабходны рэспубліцы цяпер, распавёў Sputnik начальнік упраўлення палітыкі занятасці Міністэрства працы і сацыяльнай абароны Беларусі Алег Такун.
Рынак працы адказвае ўсёй эканамічнай сістэме, і працэсы, якія адбываюцца ў эканоміцы, уплываюць на рынак.
"Што мы і ўбачылі ў мінулым годзе ў сувязі з пандэміяй. Па-першае, ўпаў попыт на працоўную сілу, і наймальнікі сталі менш прымаць на працу. Фактычна быў прыпынены прыём суіскальнікаў у красавіку-траўні 2020-га, пакуль прадпрыемствы чакалі, як зменіцца сітуацыя", - тлумачыць Такун.
У сувязі з гэтым рэзка скарацілася колькасць вакансій: калі ў пачатку 2020-га іх было каля 85 тысяч, то да сярэдзіны года стала каля 70 тысяч. Аднак, пачынаючы з другога паўгоддзя, попыт на работнікаў стабілізаваўся, і на рынку штомесяц заяўляліся 72-73 тысячы вакансій. Такія лічбы ў Дзяржаўнай службе занятасці і сёння.
Іншай асаблівасцю рынку ў пандэмію каронавіруса стала тое, што выраслі маштабы вымушанай няпоўнай занятасці. Прадпрыемствы, каб захаваць свае працоўныя калектывы, аб'яўлялі прастоі, скарачалі працоўны тыдзень і час працы, адпраўлялі супрацоўнікаў у адпачынкі.
"Такая сітуацыя была характэрная для мінулагодніх красавіка-траўня, а таксама канца 2020-га - пачатку 2021-га. У гэты час прадпрыемствы сыходзяць у зацішша, падводзяць вынікі, плануюць штатны расклад, практычна не набіраюць персанал. І толькі да сакавіка пачынаюць разгойдвацца", - тлумачыць спецыяліст.
З-за пандэміі, аднак, узровень беспрацоўя ў Беларусі не вырас, і, па ацэнцы Міжнароднай арганізацыі працы, склаў за мінулы год толькі 4%.
"Гэта можа быць выклікана некалькімі прычынамі: нашы прадпрыемствы асабліва не звальнялі працаўнікоў, замест гэтага выкарыстоўвалі рэжымы няпоўнай занятасці, а таксама тое, што людзі вырашылі адкласці пошук працы да лепшых часоў", - распавядае начальнік упраўлення.
Паводле звестак Мінпрацы, колькасць працоўнай сілы ва ўзросце 15-74 гады ў 2020 годзе склала 5,128 мільёна беларусаў, з іх 4,920 мільёна былі занятыя ў эканоміцы. Каля 208 тысяч застаюцца беспрацоўнымі.
У сувязі з гэтым, тлумачыць начальнік упраўлення палітыкі занятасці, вырасла значэнне "выдаленкі". Такую форму працы ўвялі заканадаўча 28 студзеня 2020-га.
"Ужо досыць шмат працаўнікоў і наймальнікаў скарысталіся выдаленкай. Але лічбаў пакуль няма. Жыццё паказала, што трэба камбінаваць традыцыйныя і дыстанцыйныя формы занятасці: напрыклад, два дні ў офісе, астатнія - дома. Будзем ўносіць гэтыя змены ў Працоўны кодэкс у гэтым годзе", - адзначае прадстаўнік ведамства.
Структура попыту ў краіне не змянілася - больш за 60% вакансій звязаны з рабочымі спецыяльнасцямі. У топе такія прафесіі, як кіроўца аўтамабіля, швачка, прадавец, повар, санітарка, слесары розных напрамкаў.
"Калі казаць пра спецыялістаў, то, зразумела, што ў пандэмію рэзка вырас попыт на ўрачоў і медсясцёр, а таксама інжынераў", - прыводзіць статыстыку спецыяліст.
Ён упэўнены, што ў бліжэйшай пяцігодцы будуць таксама запатрабаваны інжынеры-канструктары, сістэматэхнікі, спецыялісты з IT-сектара.
"Шчыльна працуем з сістэмай адукацыі, каб ВНУ навучалі тых, хто спатрэбіцца нашай эканоміцы ў перспектыве. Апытанні наймальнікаў паказалі, што і далей патрэбны работнікі са сферы паслуг - медыкі, прадаўцы, вадзіцелі і гэтак далей. У любым выпадку масавыя прафесіі застануцца, рэвалюцыйных змяненняў не чакаем", - кажа Такун.
У банку вакансій самая вялікая зарплата ў пілотаў грамадзянскай авіяцыі. Камандзір паветранага судна, да прыкладу, можа атрымліваць ад 12 да 15 тысяч рублёў, другі пілот - ад 9,5 тысяч. Немаленькія зарплаты і ў спартсменаў: ХК "Дынама-Мінск" шукае хакеіста з заробкам ад 10 тысяч рублёў, ФК "Іслач" - футбаліста з заробкам ад 6 тысяч рублёў.
Самыя маленькія зарплаты - у акампаніятараў (ад 103 рублёў - Чашніцкі раённы метадычны цэнтр культуры і народнай творчасці), інспектараў РЦСАН (ад 160 рублёў), дворнікаў (ад 180 рублёў).
Чытайце таксама:
МІНСК, 25 лют – Sputnik. Расійскі Газпромбанк адкрые сваёй беларускай "дачцы" - Белгазпрамбанку - крэдытную лінію на 60 мільёнаў еўра, паведамілі ў чацвер у прэс-службе ААТ "Белгазпрамбанк".
Крэдытная лінія стала першай, якую БГПБ атрымаў ад мацярынскай структуры ўслед за аднаўленнем аперацыйнага кантролю акцыянераў над дзейнасцю беларускага банка пасля чэрвеня 2020 года.
"ААТ "Белгазпрамбанк" і Банк ГПБ (АТ) падпісалі пагадненне аб адкрыцці на карысць ААТ "Белгазпрамбанк" доўгатэрміновай крэдытнай лініі на 60 млн еўра", - гаворыцца ў распаўсюджаным прэс-службай банка паведамленні.
У ім адзначаецца, што новая крэдытная лінія, атрыманая ад аднаго з асноўных акцыянераў банка, "пашырае магчымасці ААТ" Белгазпрамбанк "па фінансаванні малога і сярэдняга бізнесу і дазволіць аказваць яму крэдытную падтрымку на прывабных умовах".
Нацбанк Беларусі ўвёў часовую адміністрацыю ў Белгазпрамбанку з 15 чэрвеня 2020 года пасля таго, як фінансавая міліцыя прыйшла ў банк з вобыскамі і была ўзбуджана крымінальная справа за атрыманне хабараў, ухіленне ад выплаты падаткаў і "адмыванне" грошай, атрыманых злачынным шляхам. Праз некалькі дзён быў затрыманы экс-кіраўнік банка Віктар Бабарыка і яшчэ некалькі яго намеснікаў. У студзені 2021 года старшынёй праўлення банка была прызначана Надзея Ермакова.
Раней тое, што адбываецца ў Белгазпрамбанку пракаментавалі асноўныя акцыянеры - Газпром і Газпромбанк. У сумесным рэлізе кампаніі заявілі аб супрацьзаконным назначэннi часовай адміністрацыі і аб парушэнні ўладамі Беларусі як беларускага заканадаўства, так і дамоваў ЕАЭС.
17 лютага Вярхоўны суд Беларусі пачаў разгляд крымінальнай справы, па якой асноўным абвінавачаным праходзіць Віктар Бабарыка. Усе сем абвінавачаных, за выключэннем яго прызналі віну і далі прызнальныя паказанні. Пракуроры некалькі дзён апавяшчалі абвінавачванне, але ў судзе абвясцілі перапынак, як мінімум да 8 сакавіка. Падчас абвяшчэння абвінавачвання пракуроры назвалі сумы хабараў, незаконных узнагароджанняў, якія праходзяць па справе, - 8 470 917,39 бел рубля, 5 269 523,71 еўра і 7 391 266,2 долара. Як вынікае з абвінавачвання, сумы, якія ставяцца ў віну абвінавачаным, розныя.
Чытайце таксама:
МІНСК, 24 лют – Sputnik. Беларусь акажа Расіі і Украіне сэрвісную дапамогу ў здабычы цяжказдабывальнай нафты, распавёў начальнік упраўлення свідравіны тэхналогій і сэрвісу ВА "Беларуснафта" Дзяніс Загружны, перадае карэспандэнт Sputnik.
Тэхналогія шматстадыйнага гідраразрыву пласта plug and perf з'явілася ў нашай краіне ў 2019 годзе. Беларускіх нафтавікоў ва ўкараненні новага метаду здабычы нафты кансультавалі спецыялісты з ЗША.
У свідравіну запампоўваюцца вадкасці разрыву з ціскам вышэй разрыву горных парод. Пасля ўтварэння трэшчыны па трубах запампоўваецца матэрыял, які раскліноўвае - альбо пясок, альбо сінтэтычны матэрыял, так званы прапант.
"І далей па гэтай расколіне нафта паступае ў саму свідравіну, пасля чаго мы здабываем яе на паверхню", - тлумачыць нюансы тэхналогіі Дзяніс Загружны.
Зараз plug and perf выкарыстоўваюць на свідравіне №9100 Мармовічскага радовішча ў Светлагорскім раёне. Унікальнасць яе ў тым, што яна гарызантальная (а не вертыкальная, як традыцыйныя паклады), а працягласць ўчастка складае каля аднаго кіламетра. Каб асвоіць свідравіну, сюды плануюць запампаваць 3500 кубаметраў вадкасцяў разрыву і каля 700 тон прапанта.
"Гэта вельмі важная для нас тэхналогія, паколькі асноўныя запасы нафты ў Беларусі цяжказдабывальныя. Ад гэтай свідравіны чакаем атрымліваць да 50 тон бязводнай нафты ў суткі", - канстатуе суразмоўца.
Паводле яго слоў, у бліжэйшы час беларускія нафтавікі плануюць пачаць аказваць сэрвісныя паслугі па новай тэхналогіі Расіі і Украіне.
"У Расіі новы метад па здабычы нафты толькі-толькі пачынае выкарыстоўвацца, а на Украіне яго няма. Таму наша бліжэйшая мэта - максімальна асвоіць тэхналогію plug and perf і пачаць аказваць сэрвісныя паслугі за мяжой. Думаю, вельмі будзе цікава і "Газпрому", і "Раснафце" будзе з намі пасупрацоўнічаць", - кажа Загружны.
Ён адзначае, што гэта будзе супрацоўніцтва адносна працы пад ключ - пачынаючы ад будаўніцтва аб'екта, праводкі, цэментавання і засваення.
"У Расіі і на Украіне вельмі шмат цяжказдабывальных запасаў, і мы можам працаваць там доўга", - рэзюміруе спецыяліст.
У Беларусі ў 2020 годзе па новай тэхналогіі былі пабудаваны 8 свідравін, у бягучым годзе нафтавікі плануюць асвоіць 10 аб'ектаў.
Чытайце таксама:
МІНСК, 26 лют - Sputnik. Еўрапейскі саюз да 28 лютага наступнага года працягнуў санкцыі, уведзеныя ў дачыненні да Беларусі, гаворыцца ў дакуменце, распаўсюджаным ЕС.
"Савет (Еўрасаюза - Sputnik) вырашыў падоўжыць да 28 лютага 2022 года абмежавальныя меры ў дачыненні да высокапастаўленых асоб за рэпрэсіі, запалохванне мірных дэманстрантаў, прадстаўнікоў апазіцыі і журналістаў Беларусі", - адзначаецца ў заяве.
Там таксама адзначаецца, што санкцыйныя меры будуць яшчэ год дзейнічаць супраць грамадзян рэспублікі, якія, на думку чыноўнікаў ЕС, датычныя да фальсіфікацыі прэзідэнцкіх выбараў, якія прайшлі ў Беларусі ў жніўні 2020 года.
Як раней паведамляў Sputnik, на гэтым тыдні Еўрапейскі саюз прыняў рашэнне пачаць працэс падрыхтоўкі новага - чацвёртага - пакета санкцый у дачыненні да рэспублікі.
Раней Еўрасаюз двойчы публікаваў санкцыйныя спіскі па Беларусі 2 кастрычніка і 6 лістапада, трэці - 17 снежня. Прэзідэнта Аляксандра Лукашэнку ўнеслі ў "чорны спіс" у другім пакеце. Беларусь увяла люстраныя санкцыі супраць Еўрасаюза. У ліку мер - прыпыненне дзейнасці каардынацыйнай групы "Беларусь - ЕС" і паніжэнне ўзроўню ўдзелу краіны ва "Усходнім партнёрстве".
У МЗС рэспублікі з гэтай нагоды заявілі, што падрыхтавалі адказ на чарговыя абмежавальныя меры ЕС.
Акрамя Вялікабрытаніі, санкцыі ў дачыненні да некаторых беларускіх грамадзян увялі і ЗША. У амерыканскі санкцыйных спісак трапілі 43 беларускіх чыноўніка, сярод якіх высокапастаўленыя асобы са сферы юстыцыі, камандуючыя і радавыя супрацоўнікі праваахоўных органаў, якія "здзейснілі супрацьпраўныя дзеянні ў адносінах да мірных дэманстрантаў", асобныя суддзі, супрацоўнікі пракуратуры і работнікі адукацыйных устаноў.
Чытайце таксама: