Хаім Суцін: жабрацтва ў Парыжы і самая дарагая карціна ў Беларусі
(абноўлена 16:30 13.01.2021)
Сёння спаўняецца 128 гадоў са дня нараджэння беларускага мастака-экспрэсіяніста Хаіма Суціна. Выбітны прадстаўнік Парыжскай школы нарадзіўся ў 1893 годзе ў мястэчку Смілавічы, пад Мінскам, у сям'і яўрэйскага краўца. Дзяцінства Суціна прайшло ў беднаце: хлопчыку пастаянна не хапала ежы і калі-некалі ён краў са стала бульбу і збягаў у лес, каб падсілкавацца і вярнуцца да хаты за пакараннем.
Змагацца з серасцю будняў будучаму мастаку дапамагала фантазія. Яна ж дапамагла "выбіцца ў людзі": маці заўважыла здольнасці хлопчыка і адправіла яго ў Мінск да мясцовага мастака Кругера. Вучыцца Хаім Суцін адправіўся разам з Міхаілам Кікоіным, які пазней таксама ўвайшоў у кагорту Парыжскай школы. Пасля Мінска была Вільня, а потым — Парыж.
З 1912 года пачынаецца французская гісторыя Суціна: ён працуе ў міжнародный творчай камуне "Вулей" у Пасажы Данцыг. Сярод новых знаёмых — Марк Шагал, Рабер Дэланэ, Фернан Лежэ.
Мастак не хацеў капіраваць чужыя працы, там хутка кінуў акадэмічнае навучанне і цэлымі днямі прападаў у Луўры. Сярод яго творчых дзівацтваў называюць яшчэ і тое, што ён ніколі не маляваў эскізаў алоўкам: рабіў пару штрыхоў вуглем і адразу ж браўся за фарбы. Вядома, што карціны Суціна сталі натхненнем для Джэксана Полака і Фрэнсіса Бэкана.
©
Sputnik / Евгений Коктыш
Суцін спрабаваў праявіць свой талент па ўсіх напрамках: кубізм, футурызм, дадаізм і сюрэалізм. Адным з галоўных матываў яго творчасці стала адчуванне жыцця як пастаяннага душэўнага болю. Напрыклад, у дваццатыя гады мастак Хаім Суцін намаляваў серыю карцін з мертвымі жывеламі. Вядома, што маляваў ён з натуры: бычыя тушы віселі ў яго масцярской, гнілі і збіралі вакол сябе мух. Мастак не звяртаў на гэта аніякай увагі і толькі калі-некалі паліваў мяса свежай кроўю.
Мастак вельмі неардынарна ставіўся да творчага працэсу і некаторыя свае карціны маляваў голым. Але, некаторыя кажуць, што гэта дзіўнасць тлумачылася даволі празаічна: ён не хацеў пэцкаць адзенне, таму што вольных грошай на новае не было.
Адзін з самых вядомых твораў Суціна — карціна "Ева" — была прададзеная за 1.805.000 долараў і таму прызнана "самай дарагой карцінай Беларусі".
Хаім Суцін як сапраўдная творчая натура паводзіў сябе з астатнімі не вельмі ветліва і яго лічылі грубым і замкнёным чалавекам. Ён часта мяняў кватэры, не звяртаў увагі на чысціню і хатнія дробязі. Сучаснікі казалі, што ён "ажаніўся з мастацтвам", таму аб адносінах з жанчынамі не магло быць размовы. Адзінай жанчынай стала немка Герда Грот, што з'явілася ў яго жыцці ў 1937 годзе, але ўжо ў 1943 годзе Хаім Суцін памёр ад язвавай хваробы страўніка.
Зараз творы мастака прадстаўлены ў найбуйнейшых музейных зборах Еўропы і ЗША. Напрыклад, у 1997 г. Эрмітаж (Санкт-Пецярбург) набыў "Аўтапартрэт" Суціна, а ў Парыжы, недалёка ад вакзала Манпарнас, Суціну ўсталяваны бронзавы помнік скульптара А. Блатаса.
Тэги:
Які сёння дзень: 22 студзеня 2021 года
(абноўлена 21:07 21.01.2021)
Гэты дзень з'яўляецца дваццаць другім па грыгарыянскім календары, таму да канца года засталося 343 дні.Якія яшчэ падзеі адбыліся 22 студзеня і чым азнаменаваны гэты дзень у народным календары, чытайце ў спраўцы Sputnik.
Гістарычныя падзеі 22 студзеня
- У 1558 годзе пачалася Лівонская вайна.
- У 1624 годзе Віцебск пазбаўлены Магдэбургскага права.
- У 1796 годзе Бабруйск, Давыд-Гарадок, Докшыцы і Паставы атрымалі гербы.
- У 1908 годзе ў Мінску пачаў працу І з’езд лекараў Мінскай губерні.
- У 1935 годзе ў Мінску прайшоў ХІ Усебеларускі з’езд Саветаў.
Хто нарадзіўся 22 студзеня
- 1890 год: Ільдэфонс Бобіч, каталіцкі святар, прыхільнік беларусізацыі касцёлу.
- 1906 год: Андрэй Александровіч, беларускі паэт.
- 1935 год: Віктар Ракаў, беларускі паэт.
Таксама сёння нарадзіліся англійскі філосаф Фрэнсіс Бэкан, французскі фізік Андрэ Ампер, англійскі паэт Джордж Байран, савецкі рэжысёр Сяргей Эйзенштэйн і расійскі фізік Леў Ландау.
22 студзеня ў народным календары
Сёння праваслаўныя вернікі шануюць памяць свяціцеля Філіпа.
Святы падыходзілі да свайго завяршэння, вяскоўцам трэба было прымацца за працу: прыбіраць у доме, праць бялізну. Часта ў гэты дзень хадзілі ў баню. У народзе верылі, што ў бане жыве дух – баннік, якога трэба задобрыць перад тым, як парыцца, каб баннік, няхай ён і не злы, не ўтварыў якой-небудзь шкоды.
Калі птушкі ў гэты дзень не злятаюць на снег, пахаладае. Котка ляжыць пузам дагары – наадварот, будзе адліга.
Які сёння дзень: 21 студзеня 2021 года
(абноўлена 20:23 20.01.2021)
Гэты дзень з'яўляецца дваццаць першым па грыгарыянскім календары, таму да канца года засталося 344 дні.Сёння ў Беларусі і Расіі адзначаецца дзень інжынерных войскаў. Якія яшчэ падзеі адбыліся 21 студзеня і чым азнаменаваны гэты дзень у народным календары, чытайце ў спраўцы Sputnik.
Гістарычныя падзеі 21 студзеня
- У 1939 годзе была адкрыта Дзяржаўная карцінная галерэя БССР — цяпер Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
- У 1965 годзе ў Мінску адкрыты першы ў Беларусі Палац шлюбаў.
- У 1993 годзе Беларусь устанавіла дыпламатычныя адносіны з Кыргызстанам і Узбекістанам.
- У 2011 годзе адбылося ўвядзенне на пасаду Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі.
- У 2014 годзе ўрад Грэнады зрабіў наведванне гэтай краіны безвізавым для грамадзян Беларусі.
Хто нарадзіўся 21 студзеня
- 1818 год: Адам Кіркор, беларускі гісторык і выдавец.
- 1886 год: Аляксей Туранкоў, беларускі кампазітар.
- 1923 год: Аркадзь Астрамецкі, беларускі цымбаліст, народны артыст Беларусі.
- 1928 год: Іван Аношкін, беларускі пісьменнік.
Таксама сёння нарадзіліся амерыканскі канструктар стралковай зброі Джон Браўнінг, французскі куцюр'е Крысціян Дыёр, брытанскі акцёр, комік Бэні Хіл, іспанскі оперны спявак Пласіда Дамінга і заснавальнік Microsoft Пол Ален.
21 студзеня ў народным календары
Сёння праваслаўныя вернікі шануюць памяць святога Рыгора Цудатворца, Емельяна і пакутніцы Васілісы.
У народзе гэты дзень атрымаў назву Васілісы зімнія або Емельяны перазімнікі. У гэты дзень запрашалі ў госці кумаў'ёў і частавалі іх. З 21 студзеня жанчыны зноў маглі прымацца за свае справы, прасці і шыць.
Калі ў гэты дзень вецер з поўдня, летам будуць частыя навальніцы. Мароз 21 студзеня значыў, што адлігу чакаць варта яшчэ не хутка. А вось калі вокны ў хаце запацелі, пацяплее.
Больш за 200 артыстаў: канцэрт у памяць пра ахвяры халакосту пройдзе ў Мінску
(абноўлена 15:26 22.01.2021)
Дзіцячы хор, салісты, скрыпачы і віяланчэлісты з Беларусі разам з дырыжорам з Аўстрыі выступяць з некалькімі сімфанічнымі паэмамі ў бліжэйшую нядзелю ў Белдзяржфілармоніі.У чым унікальнасць беларускага праекта "Жоўтыя зоркі", і што можна будзе ўбачыць акрамя канцэрта, распавяла ў мультымедыйным прэс-цэнтры Sputnik Беларусь арганізатар Ганна Лянькова і аўтар фотавыставы "Асколкі памяці" Дзмітрый Шэмяткоў.
Жоўтыя зоркі
Канцэрт, прымеркаваны да Міжнароднага дня памяці ахвяр халакосту, пройдзе ў Мінску ў чацвёрты раз. Назву ён атрымаў у гонар твора расійскага кампазітара Ісаака Шварца "Жоўтыя зоркі", які быў прысвечаны шведскаму дыпламату Раулю Валенбергу, які выратаваў жыцці дзясяткаў тысяч венгерскіх яўрэяў у перыяд халакосту.
"Асновай нашага канцэрта стане класічная музыка, слухачы змогуць яшчэ глыбей пагрузіцца ў цяжкія, але вельмі важныя для кожнага ўспаміны. У асноўным гэта творы беларускіх кампазітараў - пра людзей, якія загінулі ў Асвенцыме, Майданеке і іншых лагерах смерці. Шмат каму, думаю, спадабаецца выкананне хору хлопчыкаў ад 8 да 13 гадоў, якія сур'ёзна пранікліся гісторыяй халакосту", - патлумачыла Лянькова.
У ролі чытальніка выступіць акцёр-купалавец Аляксандр Падабед, салістаў - Таццяна Гаўрылава (сапрана) і Юрый Гарадзецкі (тэнар), скрыпача - Алег Яцына, а таксама Дзяржаўная акадэмічная харавая капэла імя. Шырмы і іншыя музычныя калектывы Беларусі. Усяго - больш за 200 артыстаў.
Па словах арганізатараў, раней на канцэрт традыцыйна прыязджалі салісты і віяланчалісты з Расіі, але ў гэтым годзе з-за пандэміі шмат чаго не атрымалася. Адзіны замежнік-удзельнік прыехаў з Ціроля - ім стаў дырыжор Бомсак Йі.
"Гэта вельмі важнае мерапрыемства не толькі для сведак тых падзей, але і артыстаў, якія з-за каронавіруса сядзяць без працы", - падкрэсліла Ганна Лянькова.
Сам канцэрт, запэўніваюць арганізатары, пройдзе без галоўных удзельнікаў - вязняў канцлагераў, якія ўжывую назіралі за падзеямі халакосту. Для іх будзе арганізавана трансляцыя канцэрта ў інтэрнэце.
Што будзе акрамя канцэрта
Праграму вечара дапоўняць унікальная інсталяцыя яўрэйскага аўтара лялек Валерыі Гайшун, а таксама фотавыстава "Асколкі памяці" біёлага Дзмітрыя Шэмяткова.
"У гэтым годзе выстава ўжо не пра вязняў, а пра месца, дзе знішчаліся людзі ў Другой сусветнай вайне: лагера смерці ў Польшчы і Літве. У мінулым годзе я быў там, прачуў гнятлівую атмасферу гэтых канцлагераў і пастараўся захаваць яе на здымках", - распавёў Шэмяткоў.
Выстава складаецца з 70 фотаздымкаў.
©
Sputnik
Арганізатар фотавыставы Дзмітрый Шэмяткоў
Арганізатары адзначаюць, што падобныя мерапрыемствы ўносяць значны ўклад у падтрыманне гістарычнай памяці.
"Час ідзе, і сведак халакосту становіцца ўсё менш, а мы, адкрываючы новыя дакументальныя крыніцы, робім з гэтага яўнае. Галоўнае, каб гэтая памяць перадавалася наступным пакаленням", - сказала на заканчэнне Ганна Лянькова.
Канцэрт "Жоўтыя зоркі" пройдзе 24 студзеня ў Вялікай зале Белдзяржфілармоніі.
Чытайце таксама:
- Дзве беларускі ганараваныя званнем "Праведнікі народаў свету"
- Пуцін уручыў ордэн Мужнасці траюраднай пляменніцы героя паўстання ў "Сабіборы"
- "Я пажыццёва вязень гета": гісторыі, якія немагчыма забыць
Тэги: