https://bel.sputnik.by/20160522/1022654600.html

Пляшывец ці беларускі жэньшэнь: гатуем з таго, што пад нагамі

Пляшывец ці беларускі жэньшэнь: гатуем з таго, што пад нагамі

Sputnik Беларусь

Як толькі не называюць гэтую расліну: малачай, пустадуй, пляшывец, кульбаба, зубны корань. А па праўдзе, гэта наш беларускі жэньшэнь. 22.05.2016, Sputnik Беларусь

2016-05-22T10:30+0300

2016-05-22T10:30+0300

2022-04-14T15:48+0300

спадчына

беларусь

ларыса мятлеўская

прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі

беларуская кухня

https://cdnn11.img.sputnik.by/img/102265/46/1022654654_0:149:2896:1786_1920x0_80_0_0_329d074008d0ddd0f8e27636d901a8db.jpg

Ларыса Мятлеўская, Sputnik.Дзьмухаўцы заўжды радуюць вока. Яны як салодкі ўспамін пра дзяцінства, калі дазвалялася лётаць па дзьмухаўцовым полі і пэцкацца ў жоўтым пылку кветак. А яшчэ лепшай забавай ў гэты час было старанна плесці ў кампаніі сябровак вянок, каб, пакрасаваўшыся, адкінуць яго прэч, бо кветкі звялі. Ні мама, ні бабуля не гатавалі з дзьмухаўцоў салату, але кожны вечар мне давалі ў рукі кошык і адпраўлялі збіраць горкія лісцікі для парсючка, які хрумкаў іх з асалодай.Як толькі не называюць гэту каштоўную ва ўсіх адносінах расліну: малачай, пустадуй, пляшывец, кульбаба, зубны корань. Часам жа кажуць, што гэта наш беларускі жэньшэнь. Яго гаючыя ўласцівасці здаўна былі добра вядомыя нашым бабкам-зяляркам. Адну такую бабку я добра ведала з маленства. Звалі яе па мужу Лявоніха, як гэта прынята ў беларускай вёсцы, і вельмі рэдка — цётка Надзя.Была яна вельмі добрай і любіла лес, як само жыццё. Пра такіх кажуць, што яны разумеюць мову раслін. Так і было. Па траве яна магла вызначыць, дзе лепей капаць калодзеж, замовай спыняла кроў у параненых, навучала сваім ведам усіх жадаючых і пражыла больш за 90 гадоў.У Лявоніхі заўжды было насушана дзьмухаўцовае карэнне, якое яна раіла піць як каву. Казала, што гэта вельмі добра для страўніка, печані, нырак, паляпшае кроў, спрыяе добраму апетыту.  Ды ці ўсё згадаеш з таго разумнага, што табе калісьці казалі дарослыя! Дарэчы, варыла яна і мёд з кветак дзьмухаўцоў. Толькі замест цукру выкарыстоўвала мёд, і цытрыны зусім не дадавала — іх папросту недзе тады было ўзяць.Калі я стала свядома цікавіцца народнай медыцынай, то, прыехаўшы на вёску, заўсёды спяшалася завітаць да Лявоніхі і пагутарыць з ёй.У якасці моцнага прафілактычнага сродку яна раіла мне ўжываць на працягу дня па 5 г сухога парашку з дзьмухаўцовага карэння перад ядой.Вось парады старой Лявоніхі і крыху майго досведу:Кава з дзьмухаўцоўКарані выкопваюць ранняй вясной і ўвосені, калі перакопваюць агарод. Пасля добра мыюць, злёгку аскрабаюць і сушаць, пакуль яны не стануць крохкімі. Лявоніха іх таўкла ў ступцы, а ў мяне цяпер ёсць кавамолка. Але, перш чым малоць карані, я іх усё ж здрабняю ў ступцы. Пасля парашок пражу на патэльні, увесь час перамешваючы лыжкай, каб не прыставаў да дна. Астуджаю і ссыпаю ў шкляны слоік.1ч лыжку парашку заліць 1 кілішкам вады, давесці да кіпення і 5 хвілін паварыць на маленькім агні, даць пастаяць 15-20 хвілін, працадзіць, уліць малака, дадаць цукар і закіпяціць яшчэ раз.Паспытайце, гэта смачна!Тое самае можна зварыць з парашку каранёў цыкорыі. Дарэчы, аўтарка "Літоўскай гаспадыні" Ганна Цюндзявіцкая ў раздзеле аб пражанні кавы раіла браць чацвёртую частку, а то і палову цыкорыі на самую лепшую каву.Мёд з дзьмухаўцоў  Зялярка з Даўгаўпілса цётка Наста раіць варыць дзьмухаўцовы мёд па такім рэцэпце: 200 кветак, 1 кг цукру, 2 цытрыны, 1 л халоднай вады.Кветкі зварыць на працягу адной гадзіны і адкінуць на дуршлаг. У сіроп дадаць цукар і давесці да кіпення. Паменьшыць агонь і варыць яшчэ гадзіну. За 15 хвiлiн да гатовасці выціснуць у сіроп сок цытрыны. Астудзіць і разліць па слоічках.Варэнне лекавае, таму дужа не налягайце! Смакуюць па 1 ч. лыжцы тры разы на дзень. 

беларусь

2016

Навіны

ru_BY

спадчына, беларусь, ларыса мятлеўская, прыродная сталоўка: гатуем з таго, што пад нагамі, беларуская кухня