Ткалі, тчом і будзем ткаць – фестываль "Кросенцы" ў вёсцы Няглюбка

Ганна Сакалова, Sputnik.

Вёска Няглюбка ў Гомельскай вобласці знакамітая на ўвесь свет сваімі даматканымі ручнікамі. Тут дзейнічае сельскі клуб ткацтва, які заваяваў прызнанне далёка за межамі Беларусі. Творы няглюбскіх ткачых сталі ўпрыгожваннем музеяў і прыватных калекцый Еўропы і Азіі, захоўваюцца ў нью-ёркскім Metropolitan Museum of Art.

Апошні раз на стужкі інфармагенцтваў Няглюбка трапіла пасля надання тэкстыльнай традыцыі статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці і ўручэння прэзідэнту Беларусі Аляксандру Лукашэнку трыццаціметровага шэдэўра-абярэга, вытканага да 30-годдзя Чарнобыля.

© Sputnik Анна Соколова

Ручнікі кожнага райцэнтра адрозніваюцца стылістыкай малюнка і спалучэннем розных элементаў

На фестывалі "Кросенцы" ўзгадалі гэты факт, але прадэманстравалі і новыя вырабы. Некаторыя ткалі наўпрост падчас святочнага канцэрта. І не толькі няглюбцы. Майстар Віталь Карпінскі з Уваравічаў Буда-Кашалёўскага раёна не паленаваўся даставіць у сталіцу ткацтва станок. Хай нядаўно зроблены, але ж з гісторыяй.

© Sputnik Анна Соколова

Віталь Карпінскі прывёз на фестываль свой станок

"Гэты станок я зрабіў па ўзоры, які падгледзіў у Чыцінскай вобласці Расіі. Туды сто гадоў таму дэпартавалі кулакоў і палескіх старавераў, засноўвалі селішчы на выдаленні ад магістраляў і ліній электраперадач. Таму, бачыце, прадугледжаны падсвечнікі. На ноч хапала пяць свечак. Але гэта ўдар па вачах. Таму сына Сямёна я навучаю пры натуральным асвятленні", — падзяліўся са Sputnik ткач Віталь Карпінскі з Уваравічаў.

© Sputnik Анна Соколова

Дзесяцігадовы Сямён развенчвае міф пра тое, што ткацкім справай займаюцца выключна дзяўчыны

Адноўлены Віталём станок цікавы яшчэ і тым, што ў яго няма нажнога прывада — педаляў. Рамеснік трактуе гэта адназначна: "Аднавяскоўцы палегчылі працу чалавеку, які мае вялікія праблемы з нагамі".

© Sputnik Анна Соколова

У народзе кажуць, што ручнікі - гэта "дарога на неба". Таму імі ўпрыгожваюць абразы

Рамеснік Карпінскі ў добрым сэнсе апантаны ідэяй развіцця старадаўняга рамяства і рады аказваемай яму падтрымцы. Улады Буда-Кашалёўскага раёна паабяцалі яму садзейнічанне ў арганізацыі школы рамёстваў для дзетак.

© Sputnik Анна Соколова

Прадэманстраваць свае ручнікі з паясамі прыехалі майстры з розных раёнаў Гомельшчыны

Дзіўна, але і гараджанам з абласнога цэнтра ткацтва падабаецца. Так сцвярджае наглядчык Веткаўскага музея народнай творчасці Галіна Парашчанка. Пры гомельскім філіяле музея паспяхова дзейнічаюць аб'яднанні дарослых і дзяцей.

"Мінула мода на замежную сінтэтыку з яркім прынтам. Хочацца свайго, народнага, натуральнага. Прыходзяць людзі творчыя. Да прыкладу, артысты гомельскіх вакальных і харэаграфічных калектываў бяруць урокі ткацтва, каб ствараць сцэнічныя касцюмы сваімі рукамі. Гэта зусім не складана. Што дачыненні да ручніка, то дастаткова 45 хвілін школьнага ўрока, каб вучні здолелі самі выткаць самы просты выраб", — здзіўляе тэрмінамі Галіна Парашчанка.

© Sputnik Анна Соколова

Ткачыха Галіна Парашчанка: "Пазнаць асновы ткацкага рамяства нескладана: дастаткова 45 хвілін школьнага ўрока"

І набірацца досведу лепш у школьныя гады. Пакуль свабодныя хаця б паўдня. У Тамары Базылевай з Казацкіх Балсуноў на творчасць паўначы застаецца, а на сон і наогул нічога.

© Sputnik Анна Соколова

Тамара Базылева (справа) паджартоўвае над сабой: баляць то "рогі", то ногі, але за драўляныя кросны ўсё роўна бярэцца

"У вёсцы па-іншаму неяк. Гаспадарку трымаю. Усе часу няма. Вось, зірніце на рукі. Сёння да гадзіны ночы пірагі пякла, каб вас, гасцей, пачаставаць, а на досвітку на фестываль", — усміхаецца гаспадыня.

На такіх заслужаных майстроў і абапіраецца самабытнасць. Дзіўна, колькі іх на беларускім Палессі. А вось знаўцаў этнаскарбаў напералік. Але ёсць жа. Машыны са сталічнымі і расійскімі дзяржнумарамі стаялі бліжэй за іншыя да няглюбскай плошчы: раней за ўсіх, значыць, прыехалі.