Як зрабіць калядную маску: кажухі навыварат і сапраўдныя рогі
(абноўлена 10:50 30.12.2020)
Нават у гарадах да гэтага часу існуе звычай пераапранацца, спяваць калядныя песні, танцаваць, жартаваць і спадзявацца на смачны пачастунак.Першы дзень Калядаў святкуецца 7 студзеня (25 снежня па старым стылі). Шматтыднёвы пост скончыўся, нарэшце можна ўволю паесці смачнага ды скаромнага. Увечары ад хаты да хаты пачыналі хадзіць калядоўшчыкі – "Дзед", "Каза", "Цыган" і іншыя традыцыйныя персанажы. Пра тое, навошта "Мядзведзю" гарох і што за мікстура ў "Доктара" ў сумцы, Sputnik распавяла этнолаг, кандыдат гістарычных навук, старшы навуковы супрацоўнік Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Таццяна Кухаронак.
Гурт калядоўшчыкаў звычайна складаўся з нежанатых хлопцаў, але таксама сустракаюцца звесткі пра ўдзел дзяўчат у абыходзе з казой. Калі населены пункт быў вялікі, калядаваць хадзіла адначасова некалькі груп, але бывала і так, што адзін гурт абыходзіў некалькі невялікіх вёсак.
У гурце магло быць ад трох да 20 удзельнікаў. Некаторыя выбіралі кіраўніка, які пытаў дазволу зайсці ў гаспадароў кожнай хаты. Адзін з гурта насіў з сабой мех, у які збіраў дары для калядоўшчыкаў.
Каза
Галоўная роля ў калядным дзеянні заўсёды адводзілася "Казе". Гэта маска сімвалізуе багацце, дабрабыт, урадлівасць. "Казой", як правіла, апраналіся хлопцы. Існавала некалькі спосабаў зрабіць фігуру "Казы".
©
Sputnik Ларыса Мятлеўская
Маскі калядных коз
Хлопец прывязваў спераду дугу так, каб увагнутасцю знаходзілася на ўзроўні жывата. Атрымлівалася, што адзін канец дугі тырчыць паміж ног, як аснова для хваста, а другі ўзвышаецца над ілбом – да яго мацаваліся рогі, сплеценыя з саломы накшталт касы. Паверх гэтай канструкцыі апраналі два кажухі поўсцю наверх, прычым адзін на рукі, другі – на ногі, каб яны патрапілі ў рукавы. Пасярэдзіне кажухі звязвалі паміж сабой, прычым, напрыклад, у Баранавічскім раёне абавязкова бралі кажухі са светлай аўчыны, таму што, згодна з народнымі ўяўленнямі, каза заўсёды павінна быць светлая.
©
Sputnik Сергей Лескеть
Чым больш хат наведаюць калядоўшчыкі, тым больш прысмакаў яны накалядуюць
"На Гомельшчыне ў Веткаўскім раёне казу ўвасабляў хлопец, які апранаў кажух і ў руках трымаў чапялю, на канец якой нацягвалі бурку – гэта была галава казы", - расказвае Таццяна Кухаронак.
©
Sputnik Сергей Лескеть
А на Салігоршчыне шчадрухі носяць з сабою казу і просяць вынесці каўбасу і сала, каб яна скакала
А на Магілёўшчыне, па словах навукоўца, рогі маглі зрабіць не толькі з саломы, але і са сталовых лыжак. У гэтых мясцінах увогуле вельмі старанна падыходзілі да стварэння "Казы": галаву для яе рабілі з дрэва і абклейвалі шкуркай. Асабліва падобнай да сапраўднай была "Каза" з Палесся.
"Ніжнюю чэлюсць рабілі рухомаю і з дапамогаю вяровачкі прымушалі яе паднімацца і апускацца, адкрываць і закрываць рот, ляскаць зубамі. Да галавы прыбівалі сапраўдныя казіныя рогі, да ніжняй чэлюсці прымацоўвалі бараду", - распавядае этнолаг.
Мядзведзь
Напэўна, самы цяжкі калядны касцюм, але і адзін з самых цікавых, – гэта касцюм "Мядзведзя". У Асіповіцкім раёне Магілёўскай вобласці "Мядзведзя" рабілі так. Сухія гарохавіны насыпаліся ў доўгія скруткі, і імі абвівалі па руках, нагах і ўсім тулаве хлопца, а на галаву надзявалі касматую шапку. Шыя і твар былі закрытыя аўчынкамі поўсцю наверх, глядзець можна было толькі ў невялікую шчыліну.
©
Sputnik Сергей Лескеть
Апраналі "Мядзведзя" і ў шубу або чорныя кажухі поўсцю наружу
"Мядзведзь" выходзіў смешны, пры нязначных рухах шамацеў сваёй "поўсцю", - распавядае Таццяна Кухаронак.
Апраналі "Мядзведзя" і ў шубу або чорныя кажухі поўсцю наружу, на галаву тады апраналі авечую шапку, а твар вымазвалі сажай. На ногі апраналі боты ці валёнкі вялікага памеру, праз гэта ён здаваўся яшчэ больш няўклюдым.
Абавязковым атрыбутам касцюма таксама з'яўлялася вяроўка або ланцуг, за які "Мядзведзя" вадзілі па хатах.
"На вуліцы мядзведзь ішоў на нагах, але ў хату ўваходзіў на чацвярэньках, разам з ім – важак з доўгім кіем і музыка з бубнам", - распавядае этнолаг.
Часам на спіну "Мядзведзю" падвязвалі дошку, каб павадыр стукаў па ёй.
Конь
Меньш распаўсюджаная ў Беларусі, у параўнанні з "Казой" і "Мядзведем", была маска кабылы. Каб зрабіць "Кабылу", бралі два рэшаты і скраплялі іх шастом. Паміж рэшатамі, нібы вершнік, садзіўся хлопец, шэст накрывалі посцілкай або саматканкай, нават старым адзеннем. Спераду рабілі галаву "Кабылы", а ззаду чаплялі хвост з лёну.
©
Sputnik Альфрэд Мікус
"Конікі" у Давыд-Гарадку
На Бабруйшчыне галаву каня рабілі з дрэва і прымацоўвалі яе на спецыяльную раму. Адзін з хлопцаў улазіў у сярэдзіну рамы, прывязваў яе да сябе, а затым яго накрывалі белай посцілкай.
"У гэтым прадстаўленні, якое называлася "віншаванне з канём", удзельнічалі адны хлопцы, без дзевак, а называлі тых хлопцаў "цыганамі", бо яны вопратку падбіралі быццам цыганскую, у руках трымалі нагайкі ды бізуны", - распавядае Таццяна Кухаронак.
Жораў, бык і іншыя
Да каляднай суполкі часам далучаўся "Жораў". Яго асноўнай задачай было смешна танцаваць і "дзяўбці" гледачоў доўгай дзюбай.
"Для яго на высокай палцы рабілі птушыную галаву, да палкі прымацоўвалася шырокая футра ці ўзятая ў зборкі прасціна, пад якімі хаваўся хлопец", - распавядае этнолаг.
Замест "Журава" дзе-нідзе з'яўляўся "Дзяцел". Пер'е ў яго касцюме імітавала выварачаная шуба, а дзюбу – палка з загнутым канцом, якой стукалі так, як дзяцел стукае ў дрэва.
Адным з архаічных вобразаў, які ўвасаблялі на Палессі, была маска "Тура" (у іншых мясцінах – "Бык" або "Карова"). Яна мела рогі, а да маскі прымацоўвалася тканіна, пад якую хаваўся чалавек.
©
Sputnik Альфрэд Мікус
Бык або Карова - адзін з самых архаічных вобразаў
"Даследчыкі адносяць маску быка да архаічных масак, звязаных з культам пладавітасці: ва ўсходніх славян існаваў абрад заклання быка ў дзень Іллі-прарока, які замяніў старажытнага язычніцкага бога-грамоўніка", - тлумачыць Таццяна Кухаронак.
Ва ўсходнім Палессі таксама рабілі маску "Ваўка".
Дзед і баба
Галоўнай маскай сярод персанажаў-людзей быў "Дзед". Ён хадзіў з "Казой" або суправаджаў "Бабу". Увогуле, маскі людзей часцей за ўсё былі парныя: пан і паненка, цыган і цыганка.
"Часта яны лічыліся мужам і жонкай, таму ў іх былі дзеці – цыганяты, сынкі і дачушкі", - распавядае этнолаг.
Не мелі пары салдат, доктар і поп.
©
Sputnik Альфрэд Мікус
Каляды - сапраўдны беларускі карнавал, каго толькі тут не сустрэнеш
"Дзед" апранаў старое парванае адзенне і маску з бярозавай кары. Замест носа на яе чапляўся бурак, барадой была пянька або доўгі кавалак лёну.
"Абавязак "Дзеда" заключаўся ў тым, каб занімаць гаспадара ў час сцэнкі "Казы" вясёлай размовай, жартамі і частаваць яго нюхацельным табаком, для чаго ў дзеда была табакерка з попелам", - распавядае Таццяна Кухаронак.
"Баба", гэтак сама, як і дзед, апранала рванае адзенне.
Доктар
Адной з абавязковых фігур сярод калядоўшчыкаў быў "Доктар".
Яго апраналі ў белы халат і шапку з чырвоным крыжыкам. На носе "Доктар" меў акуляры без шкла, звычайна зробленыя з дроту, і нёс сумку цераз плячо.
"У сумцы ляжалі таблеткі з бульбы або морквы, кузнечныя клешчы для вырывання зубоў і мікстура – гарэлка", - распавядае Таццяна Кухаронак.
"Чужыя" цыган і яўрэй
Маска "Цыгана" была адной з самых распаўсюджаных на тэрыторыі Беларусі.
"Карнавальны вобраз цыгана з’явіўся ў традыцыйнай абраднасці беларусаў пасля таго, як цыгане перавандравалі на землі Беларусі ў XV ст. праз Польшчу і Германію, а ў канцы XVI – пачатку XVII ст. - з Венгрыі", - тлумачыць этнолаг.
Маска "Яўрэя", па словах навукоўца, з’явілася у сярэдневеччы, таму што першыя абшчыны ў Брэсце і Гродне вядомыя з канца XIV стагоддзя.
©
Sputnik Сергей Лескеть
Маска "Яўрэя", па словах навукоўца, з’явілася у сярэднявеччы
"У вобразах цыганоў і яўрэяў праяўляліся ўласцівыя народнаму карнавалу проціпастаўленні: свае – чужыя", - расказвае Таццяна Кухаронак.
Поп
"Поп" або "Дзяк" апранаўся ў кафтан, а на плечы накідваў складзеную вуглом дзяружку або коўрык. На галаву ён апранаў папяровую шапку з крыжом, падпярэзваўся вяроўкай, а ў рукі браў гаршчок з вуглямі, у якія дадавалі мох, каб ён моцна дыміўся.
"Часта туды кідалі табак, каб усе прысутныя чхалі, а стары лапаць у руках папа выконваў таксама ролю кадзіла", - распавядае этнолаг.
Таксама сярод калядоўшчыкаў заўсёды прысутнічалі ваенны або шляхціц, пан, кароль. Звычайна яны ўвасаблялі канкрэтныя гістарычныя асобы, характэрныя для кожнага перыяду.
Чорт і смерць
З міфалагічных персанажаў калядоўшчыкі апраналіся ў "Чорта" і "Смерць".
Маска "Смерці" асабліва часта сустракалася на Магілёўшчыне.
©
Sputnik Альфрэд Мікус
З міфалагічных персанажаў калядоўшчыкі апраналіся ў "Чорта" і "Смерць"
"Каб зрабіць гэту маску, чалавеку прывязвалі падушку, накрывалі дзвюма сшытымі простынямі, на тым кавалку простыні, які накрываў твар, малявалі вуглём вочы, чэрап, вялізныя зубы, нос", - распавядае Таццяна Кухаронак. У руках "Смерць" абавязкова трымала драўляную касу і з ёй ганялася за прысутнымі.
"Чорт" апранаўся ва ўсё чорнае, твар размалёўваў сажай. Замест носа ў яго быў чырвоны пятачок, а ззаду – хвост з дроту, абшыты тканінай.
Калядная зорка
Абавязковым атрыбутам калядоўшчыкаў была зорка.
Каб яе зрабіць, да каркаса прымацоўвалі пруткі і злучалі іх папарна так, што атрымліваліся промні. Потым зорку абклейвалі паперай і аздаблялі выцінанкамі і фальгой. У зоркі магло быць 5, 8 або 16 промняў, на канцах якіх былі пышныя пампоны з рознакаляровай паперы. Часта зорка асвятлялася знутры, а промні былі рухомымі. У цэнтры змяшчаўся малюнак на біблейскую тэму.
©
Sputnik Сергей Лескеть
Зорку абклейвалі паперай і аздаблялі выцінанкамі і фальгой
"Навукоўцы мяркуюць, што звычай нашэння звязды бярэ пачатак у язычніцкіх абрадах славян, калі ў гонар адраджэння бога сонца Ярылы насілі выяву свяціла", - распавядае Таццяна Кухаронак.
У многіх месцах калядоўшчыкі таксама насілі з сабой батлейку.
©
Sputnik Сергей Лескеть
Часта зорка асвятлялася знутры
Прыходу калядоўшчыкаў нецярпліва чакалі ў кожнай хаце, таму што, паводле народнага меркавання, яны прыносілі шчасце, здароўе і дабрабыт у сям’ю на ўвесь будучы год.
Тэги:
Як на Палессі адзначалі "Шчадрэц" - відэа
(абноўлена 22:52 22.01.2021)
Калядныя традыцыі беларусаў у сваім першапачатковым выглядзе дайшлі да нас у XXI стагоддзі, а так, як святкуюць Стары Новы год палешукі, больш нідзе не ўбачыць.На беразе Прыпяці на самым поўдні краіны стаіць вёска Пагост, якая праславілася на ўвесь свет абрадам "Юраўскі карагод", які мае статус нематэрыяльнай культурнай спадчыны.
Традыцыі і абрады беларускага Палесся настолькі аўтэнтычныя, што ЮНЕСКА надало абраду на Юр'еў дзень асаблівы ахоўны статус.
У Пагосце, як павялося, адзначаюць усе святы і нават Стары Новы год, па-мясцоваму ён называецца Шчадрэц. Вялікая заслуга ў захаванні мясцовых традыцый належыць Кацярыне Аляксееўне Панчэні, якая больш за 30 гадоў ўзначальвала мясцовы дом культуры, а калядаваць хадзіла з трох гадоў.
"Шчадрэц колісь звалі - Васілей, Стары Новы год. Гэта ўжо другая куцця, таму што Раство - першая куцця. На Хрышчэнне будзе трэццяя куцця. Усе абрады у нас звязаныя са збожжам", - распавяла яна.
А каб свята атрымалася, па словах Кацярыны Аляксееўны, трэба прыгаворваць: "Пячыце ладкі, каб цяляты былі гладкі", "Пячыце блінцы, каб дзеці былі, як жарабцы".
Як святкавалі у гэтым годзе Шчадрэц у Пагосце, і прычым тут Мядзведзь, Бусел, Сарока, Цыганка і Каза, глядзіце ў відэарэпартажы Sputnik.
Тэги:
Стары Новы год: гісторыя, традыцыі і прыкметы свята
(абноўлена 10:48 30.12.2020)
Што гатаваць на святочны стол, чаго рабіць не варта, а таксама прыкметы і правілы Старога Новага года - у аглядзе Sputnik.Пасля таго, як звыклы Новы год адгрымеў, а вуліцы зноў запоўніліся людзьмі, не спяшайцеся развітвацца са святочным настроем, наперадзе чакае яшчэ адно важнае зімовае свята — Стары Новы год. Адзначаецца гэтая дата ў ноч з 13 на 14 студзеня. І, як любое свята, якое прыжылося ў славян, Стары Новы год захоўвае ў сабе масу традыцый.
У Беларусі і Украіне гэтае свята вядомы як "Шчодры вечар", а ў Расіі — "Овсень". Па старым летазлічэнні гэты дзень прыпадаў на 1 студзеня і называўся Васільевым днём, так як быў днём памяці Васіля Вялікага, а напярэдадні памінальнага дня, адпаведна, 31 снежня — Васільевым вечарам.
©
Sputnik / Виктор Толочко
Жыхары вёскі Семежава прымаюць удзел у старадаўнім абрадзе "Калядныя цары", падчас святкавання Старога Новага года.
Чаму называецца Стары Новы год
Ніякага асаблівага сэнсу ў назве гэтага свята не існуе. Так называецца гэты дзень толькі таму, што па юліянскім календары Новы год выпадаў з 13 на 14 студзеня. Сёння мы карыстаемся грыгарыянскім календаром, які быў уведзены ў 1918 годзе, таму свята і завецца "Стары" Новы год.
Дзе адзначаюць Стары Новы год
Раней Стары Новы год адзначалі ва ўсіх краінах Савецкага Саюза. Сёння гэтае свята існуе ў Беларусі, Расіі, Украіне, Арменіі, Грузіі, Малдове, Казахстане і Кыргызстане, а таксама ва Узбекістане і Азербайджане.
Такая традыцыя захавалася і на тэрыторыі Швейцарыі, Чарнагорыі, Македоніі і Сербіі. У апошняй, напрыклад, гэтае свята называецца Сербскі Новы год. У ноч з 13 на 14 студзеня на плошчы ў Белградзе традыцыйна даюць салют.
У Японіі Стары Новы год называецца "рысюн" — пачатак вясны, адзначаецца ён не ў сярэдзіне зімы, а 4 лютага.
Правілы свята
Да гэтага свята куплялі добрую прыгожую вопратку. Вечар 13 студзеня называўся "шчодрым", а таму і стол накрывалі адпаведны. Людзі верылі, якім будзе стол, такім будзе і год. Раніцай жанчынам неабходна было прыгатаваць кашу, зробленую з суцэльных зерняў пшаніцы. Кашу запраўлялі салам або мясам. Альбо падавалі з варэннем або мёдам. Таксама гаспадыні пяклі пірагі, бліны або варэнікі.
Святы Васіль лічыўся заступнікам свінаводаў, таму і галоўным пачастункам на святочным стале былі стравы са свініны.
Увечары народ адпраўляўся па суседзях, каб сустрэць Стары Новы год у свеце. Лічылася асабліва важным, каб першым у дом прыйшоў "патрэбны" чалавек, а такім быў малады чалавек са шматдзетнай паважанай сям'і, у якой вялікая гаспадарка. Раніцай моладзь скакала праз падпаленыя снапы сена, каб прагнаць паскуддзе.
У некаторых паселішчах на свята хадзілі калядоўшчыкі. Выканаўцаў калядных песень традыцыйна адорвалі пачастункамі.
Традыцыйныя прыкметы на Стары Новы год
Прыкметы гэтага свята былі звязаны як з надвор'ем, так і навагоднім сталом. Напрыклад, калі прыгатаваная святочная каша атрымлівалася пышнай, прыгожай і смачнай, значыць, чакаць трэба добрага года. Калі ж гаршчок у печы трэскаецца або каша выходзіла нясмачная — трэба чакаць дрэннага года.
Таксама лічылася, калі ў ноч вецер будзе дзьмуць з поўдня, то будучы год будзе шчасным і цёплым, калі ж з захаду — чакаць трэба багацця малака, а таксама рыбы, ну а калі з усходу, то ў годзе будзе добры ўраджай садавіны.
Аб ночы народ казаў: "Васільева ноч зорная — да ўраджая ягад". Калі ж надвор'е марознае, але сухое раніцай, то грыбоў у будучым годзе шмат чакаць не варта.
Прыкметы на Стары Новы год — 2018
Тыя, хто народзіцца 14 студзеня 2018 года, для поспеху і багацця павінны насіць яшмавы камень. Таксама да вечара 13 студзеня неабходна прыбраць з дому святочную елку і раздаць усе даўгі, каб не быць даўжніком увесь 2018-ы год. І, вядома, неабходна памірыцца з усімі, з кім былі ў сварцы, і дараваць ўсім, на каго трымалі крыўду.
Што павінна быць на стале на Стары Новы год
Паводле старажытных традыцый, на стале ў Васільеў вечар павінна была быць шчодрая куцця. Халвы, арэхаў, мёду і разынак не шкадавалі: чым шчадрэй будзе страва, тым насычаней і багацей новы год.
Акрамя таго, на стале абавязкова былі парася, певень або заяц. Усе тры гатункі мяса неслі ў сабе розны сэнс: свініна абяцала багацце, стравы з пеўня — свабоду, а з зайца — поспех ва ўсіх справах.
Немалаважным з'яўлялася і тое, што ўваходзіла ў начынне святочных пірагоў і, што самае галоўнае, варэнікаў на Стары Новы год. Напрыклад, грыбы ў начынні — да доўгага і шчаслівага жыцця, мяса — да дабрабыту, рыс — да багацця, капуста — да грошай, а кроп — да дужага здароўя.
Што нельга рабіць у Дзень святога Васіля
За тыдзень да Старога Новага года нельга было прыбірацца ў новую вопратку, гэта можна зрабіць толькі ў само свята. У гэты дзень нельга казаць віншаванні з адмоўнай часціцай "не" — гэта можа спудзіць жаданне і ўдачу. Таксама нельга сустракаць гэтае свята выключна ў жаночай кампаніі — так можна наклікаць нешчаслівы год.
На святочным стале не павінна быць ракаў і іншых істот, якія адступаюць назад, таму што як можна ў Новы год перанесці былыя праблемы. Таксама ў гэты дзень строга забаронена прыбіраць, таму што можна вынесці поспех і шчасце з хаты.
©
Sputnik / Александр Кондратюк
Традыцыйныя варожбы з свечкай
Варожбы на Стары Новы год
Дзяўчыны ў ноч з 13 на 14 студзеня варажылі на розных прадметах. Васільеў вечар лічылі самым удалым для прадказанняў. Людзі верылі, што ўсё нагаданае і загаданае ў гэты час спраўджваецца. Аднак Праваслаўная царква не ўхваляе варажбы.
Аўтар "паліць": Пуцін у кімано і Лукашэнка ў хакейнай форме - відэа
(абноўлена 19:16 27.01.2021)
Ігар Каперскі стварае ўнікальныя карціны ў тэхніцы піраграфіі. У калекцыі майстра ёсць розныя сюжэты: славутасці, пейзажы і партрэты вядомых людзей, у тым ліку Лукашэнкі і Пуціна. Глядзіце на відэа, як атрымліваюцца "вогненныя малюнкі".Трэнер па дзюдо з Жодзіна Ігар Каперскі займаецца піраграфіяй больш за 40 гадоў. Дэкаратыўна-прыкладному мастацтву ён навучыўся на школьных гуртках па працы. У часы СССР такое хобі было практычна ва ўсіх хлапчукоў.
"Назва мастацтва дэкаратыўна прыкладнога… яно з'явілася зусім нядаўна, ну можа гадоў 20, а да гэтага лічылася гэта выпальванне па дрэве і дошцы", - распавядае піраграфіст Ігар Каперскі.
У калекцыі майстра розныя сюжэты, майстар па-майстэрску "паліць" і пейзажы, і партрэты вядомых асоб. Да прыкладу, карціны Аляксандра Лукашэнкі ў хакейнай форме і Уладзіміра Пуціна ў кімано. Малюнак расійскага лідэра памерам метр на метр майстар выпальваў паўгода.
Самыя "зручныя" матэрыялы для піраграфіі адзначае аўтар, хвоя і бяроза. Дрэва не жоўкне, а трэшчыны з часам амаль не з'яўляюцца. Для выпальвання майстар выкарыстоўвае прыборы з маркіроўкай "Зроблена ў СССР", у яго арсенале такіх каля 30 штук і ўсе яны рабочыя.
За 40-гадовы творчы шлях Ігар Каперскі стварыў каля 200 карцін. Мастак тлумачыць: на адну працу сыходзіць каля месяца або двух, бо справа яго трапяткая. Спачатку праз капіравальную паперу акуратна пераносіць на фанеру контуры малюнка, толькі затым прыступае да выпальвання.
Па словах Каперскага, піраграфістаў у Беларусі не так шмат. Год таму ён адкрыў у Жодзіна адзіную ў краіне, а можа быць і свеце, галерэю піраграфіі і цяпер рэгулярна там выстаўляецца. Знаходзіцца яна, дарэчы, у тым жа будынку, дзе майстар вучыць дзяцей баявым мастацтвам. Акрамя Жодзіна, яго аўтарскія выставы прайшлі ў Мінску, Магілёве, Гродне, Віцебску, Салігорску, Маладзечна і некаторых расійскіх гарадах - Маскве, Санкт-Пецярбургу, Цверы. Людзі ахвотна ідуць паглядзець на карціны, якія "намаляваныя агнём".
Аўтар драўляных карцін запэўнівае - у піраграфіі няма ўзроставага цэнзу, таму Каперскі перадае справу сваім вучням.
"Я бачу, што гэта знікаючы выгляд дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Дзеці сядзяць у тэлефонах і таму мне хацелася, каб яны адцягваліся ад гэтых тэлефонаў, каб было праяўленне духоўнасці, цярпення, уседлівасці, вось гэта дае мастацтва", - адзначае піраграфіст.
Свае работы майстар не толькі прадае, але і дорыць. Некалькі карцін Ігар прэзентаваў вядомым людзям, у іх ліку спявак Аляксандр Разенбаум і біятланіст Аляксандр Ціханаў.
Глядзіце таксама:
- Відэафакт: карціны на заснежаным хакейным стадыёне
- Скульптар стварае творы мастацтва з металу ў стылі стымпанк - відэа
- Як сапраўдныя: хлопец стварае мадэлі матацыклаў у натуральную велічыню - відэа
Тэги: