МІНСК, 20 кас - Sputnik. Кіраўнік Савета па правах чалавека пры прэзідэнце РФ (СПЧ) Валерый Фадзееў у інтэрвію інфармацыйнаму агенцтву РІА "Новости" выказаўся аб мерах у дачыненні да журналістаў, прынятых беларускімі ўладамі падчас мітынгаў. З журналістамі неабходна супрацоўнічаць, "тлумачыць і паказваць, што адбываецца", лічыць Фадзееў.

"Безумоўна (затрыманні журналістаў ідуць насуперак з разуменнем свабоды слова). Калі ў людзей ёсць смартфоны, распаўсюджванне такой інфармацыі спыніць немагчыма. Гэта проста памылка кіраўнікоў Беларусі", - заявіў кіраўнік Савета па правах чалавека.

Затрыманні журналістаў у Беларусі

З пачатку пратэстных акцый па дадзеных Беларускай асацыяцыі журналістаў у краіне затрымалі больш за 300 прадстаўнікоў СМІ (у тым ліку замежных). Выпадкаў жа парушэнняў у дачыненні да рэпарцёраў зафіксавана больш за 400, уключаючы затрыманні, штрафы, канфіскацыю прафесійнай тэхнікі.

У поствыбарчы перыяд прадстаўнікі СМІ таксама сутыкнуліся са зменамі ва ўмовах працы. На пачатку кастрычніка МЗС Беларусі ануляваў усе акрэдытацыі замежных журналістаў, у сувязі з чым супрацоўнікам СМІ неабходна перарэгістравацца. Цяпер за асвятленне пратэстных акцый неакрэдытаваных спецыялістаў могуць аштрафаваць ці заключыць пад варту на тэрмін да 15 сутак.

Ускладнена праца не толькі замежных СМІ, беларускія рэпарцёры таксама сутыкаюцца з цяжкасцямі падчас асвятлення акцый. Апошні на сённяшні дзень суд прайшоў 19 кастрычніка: некаторым журналістам, затрыманым на суботнім студэнцкім маршы, далі па 13 і 15 сутак. У іх ліку быў і карэспандэнт РІА "Новости", аднак яго адпусцілі пасля праверкі дакументаў.

Абмеркаванне сітуацыі на вышэйшым узроўні

Адміністрацыйныя працэсы з удзелам журналістаў стаяць на парадку дня з самага пачатку пратэстных акцый у Беларусі. Галоўны рэдактар RT і МІА "Россия сегодня" Маргарыта Сіманьян асабіста абмяркоўвала з прэзідэнтам Беларусі Аляксандрам Лукашэнкам гвалтоўныя меры з боку сілавых структур у дачыненні да журналістаў.

Раней выказаліся ў дачыненні абмежаванняў працы СМІ і ў Нью-Ёрку: няўрадавы "Камітэт абароны журналістаў" са штаб-кватэрай у Амерыцы заклікаў не ўмешвацца ў працу калегаў.

Таксама затрыманні абмяркоўваліся на ўзроўні міністэрстваў: выступіў са зваротам кіраўнік МЗС РФ Сяргей Лаўроў, выказаўся пасол Расіі Дзмітрый Мезенцаў, нямецкае знешнепалітычнае ведамства пракаментавала сваю пазіцыю на сустрэчы з беларускім паслом Дзянісам Сідарэнкам.

МІНСК, 20 кас - Sputnik. Еўрапейскі саюз будзе больш эфектыўна змагацца з парушэннем правоў чалавека ва ўсім свеце з дапамогай новага санкцыйнага рэжыму, пра гэта заявіў вярхоўны прадстаўнік ЕС па знешняй палітыцы і бяспецы Жозэп Барэль.

"Правы чалавека ў свеце знаходзяцца пад пагрозай. Новы глабальны рэжым санкцыі Еўрасаюза ў сферы правоў чалавека стане магутным інструментам, які дазволіць нам караць адказных за грубыя парушэнні правоў чалавека і зневажанне гэтых правоў ва ўсім свеце. Гэта дае Еўропе магчымасць не толькі абараняць свае каштоўнасці, але і дзейнічаць", - падкрэсліў ён.

Раней Еўракамісія папярэджвала, што распрацавала праект новага рэжыму санкцый, які дазволіць ЕС у выпадку адабрэння ўводзіць абмежаванні ў дачыненні да парушальнікаў правоў чалавека ў любой краіне свету. Па словах віцэ-прэзідэнта Мараша Шэўчовіча, для прыняцця санкцый трэба будзе не аднагалоснае рашэнне, а толькі большасць галасоў.

У Еўракамісіі распавялі, што новы рэжым санкцый дасць Еўрасаюзу магчымасць прымаць меры да парушальнікаў правоў чалавека незалежна ад таго, дзе і хто дапусціў парушэнні.

"Гэты рэжым прадугледжвае замарожванне актываў, забарону на паездкі на тэрыторыю ЕС", - растлумачылі ў ЕК.

Адсочваць захаванне санкцый будзе Еўракамісія, а не дзяржавы-члены ЕС, як гэта прынята ў дачыненні да іншых абмежавальных мер.

Прыняцце новага санкцыйнага рэжыму пры гэтым не азначае адмену ўжо дзеючых абмежаванняў, прынятых з-за парушэння правоў чалавека ў Беларусі, Венесуэле і Сірыі.

Пасля абмеркавання праекта дакумента краіны Еўрасаюза павінны будуць зацвердзіць новы рэжым. Пасля ўступлення ў сілу новага механізма члены ЕС змогуць складаць спісы фізічных асоб і арганізацый, якія, на іх думку, датычныя да парушэнняў правоў чалавека ў той ці іншай краіне. Пасля таго, як санкцыі будуць адобраны большасцю, выконваць іх будуць абавязаныя ўсе дзяржавы-сябры Еўрасаюза.

Дзейсныя санкцыі

Выбары прэзідэнта прайшлі ў Беларусі 9 жніўня. Па дадзеных ЦВК, Аляксандр Лукашэнка набраў больш за 80% галасоў выбаршчыкаў, на другім месцы апынулася Святлана Ціханоўская, якая набрала крыху больш за 10% галасоў. У дзень выбараў у краіне пачаліся акцыі пратэсту нязгодных з вынікамі выбараў, якія доўжацца да гэтага часу. Пратэстоўцаў з ужываннем сілы не раз разганялі сілавікі.

Краіны Еўропы асудзілі дзеяньні беларускіх уладаў. На пачатку кастрычніка Еўрасаюз ва ўласным Афіцыйным часопісе апублікаваў спіс з 44 беларускіх чыноўнікаў, супраць якіх уведзеныя персанальныя санкцыі. У яго, у прыватнасці, увайшлі кіраўнік МУС Юрый Караеў і старшыня ЦВК Лідзія Ярмошына. Сам прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка ў дадзены спіс не быў уключаны.

На мінулым тыдні стала вядома, што Еўрасаюз гатовы ўвесці санкцыі супраць прэзідэнта Беларусі, калі сітуацыя ў рэспубліцы не зменіцца.