МІНСК, 17 чэр – Sputnik. Пуцін ацаніў абставіны саміту Расія - ЗША у Жэневе як добразычлівыя і адзначыў, што ім з прэзідэнтам ЗША удалося зразумець пазіцыі адзін аднаго па ключавых пытаннях. Пра гэта ён заявіў у чацвер, размаўляючы па відэасувязі з выпускнікамі чацвёртага патоку праграмы развіцця кадравага кіраўніцкага рэзерву Вышэйшай школы дзяржкіравання.

Тым не менш, па словах расійскага лідэра, ёсць рэчы, якія для Масквы і Вашынгтона ўяўляюць абсалютны прыярытэт і цікавасць, у тым ліку па гонцы ўзбраенняў і рэгіянальным канфліктам.

Пуцін назваў Байдэна прафесіяналам і адзначыў, што з ім трэба вельмі ўважліва працаваць.

"Той вобраз, які малююць, можа нават крыху расхалоджваць. Але расхалоджвацца тут няма чаго: Байдэн - прафесіянал. І трэба вельмі ўважліва з ім працаваць, каб чагосьці не прапусціць. Ён сам нічога не прапускае, запэўніваю вас", - сказаў прэзідэнт РФ .

Таксама ён адзначыў, што Расія гатова да дыялогу з ЗША. "Мы гатовы да працягу гэтага дыялогу настолькі, наколькі будзе гатовы амерыканскі бок", - дадаў Пуцін.

Кіраўнік расійскай дзяржавы выказаў надзею, што Байдэну дадуць нармальна папрацаваць. "Я вельмі спадзяюся, што не будзе так, як у папярэднія гады, і яму дадуць спакойна працаваць", - сказаў ён.

Пытанні кібербяспекі

Пуцін адзначыў, што калі людзі не размаўляюць, то тады ўзнікае ўсё больш узаемных прэтэнзій там, дзе іх магло б і не быць.

"Вось у сферы кібербяспекі - колькі ўжо гадоў мы ім прапануем пачаць дыялог на гэты конт, яны ж адмаўляюцца ўвесь час, толькі абвінавачваюць нас ва ўсіх смяротных грахах", - сказаў прэзідэнт Расіі.

Паводле яго слоў, найбольшая колькасць кібератак адбываецца з тэрыторыі ЗША, у той час як РФ не ўваходзіць і ў пяцёрку краін-лідэраў па гэтым паказчыку. Тым не менш, Пуцін упэўнены, што Масква і Вашынгтон павінны ўважліва сачыць за тым, што адбываецца на гэтым кірунку, таму што гэта надзвычай важна для двух бакоў.

"Замест таго, каб сабачыцца, як у нас у народзе кажуць, лаяцца і шукаць вінаватых, ці не лепш аб'яднаць намаганні для барацьбы з кіберзлачыннасцю?" - дадаў Пуцін.

Што абмяркоўвалі на саміце

Байдэн прапанаваў Пуціну сустрэцца ў ходзе тэлефоннай размовы 13 красавіка. Лідэры Расіі і ЗША правялі вочныя перамовы праз два месяцы: 16 чэрвеня.

Сустрэча прайшла ў Жэневе ў Швейцарыі. Гутарка ў "вузкім" фармаце (прэзідэнты і кіраўнікі дыпламатычных ведамстваў) працягвалася больш за дзве гадзіны, а вось у "шырокім" крузе размова скончылася хутчэй, чым планавалі. Перамовы Пуціна і Байдэна ў агульнай складанасці працягваліся больш за чатыры гадзіны.

У ходзе перагавораў бакі абмеркавалі гандлёвыя адносіны і рэгіянальную бяспеку, урэгуляванне канфлікту на ўсходзе Украіны, сітуацыю ў Беларусі, узнімалі пытанні кібербяспекі і працы СМІ.

На саміце Масква і Вашынгтон дамовіліся аб вяртанні паслоў, а таксама аб супрацоўніцтве па пытанні Ірана, у прыватнасці, недапушчэнні атрымання Тэгеранам ядзернай зброі.

Па выніках сустрэчы адбыліся прэс-канферэнцыі абодвух лідэраў, яны прайшлі паасобна, так як амерыканскі лідэр адмовіўся ад сумеснага выступлення перад СМІ.

Чытайце таксама:

• Па выніках саміту прыняты адзін дакумент: сумесная заява Пуціна і Байдэна
• Пуцін: Расія і ЗША дамовіліся вярнуць паслоў
• Байдэн пагаварыў з Пуціным пра Беларусь

Кіраўнікі дзвюх дзяржаў прынялі сумесную заяву, у якой Масква і Вашынгтон пацвярджаюць прыхільнасць прынцыпу: у ядзернай вайне не можа быць пераможцаў.

Вынікі перамоў лідэраў дзвюх краін зараз ацэньваюць ва ўсім свеце. Sputnik сабраў думкі палітычных дзеячаў, дыпламатаў і экспертаў з розных краін.

На шляху да кампрамісу

Кіраўнік МЗС Германіі Хайка Маас лічыць, што вынікі перамоў лідэраў Расіі і ЗША ствараюць перадумовы для кампрамісаў.

"Былі ўзгоднены розныя перамоўныя фарматы, напрыклад, па раззбраенні і кантролю за ўзбраеннямі. Гэта перадумова да таго, што калісьці будуць таксама кампрамісы і рашэнні", - такі тэкст можна знайсці ў Twitter нямецкага МЗС.

Пачынаюць казаць менш дыпламатычна

Былы прэзідэнт Польшчы, нобелеўскі лаўрэат Лех Валенса лічыць, што, даведаўшыся пра імкненні адзін аднаго і ацаніўшы аргументацыю, бакі могуць выпрацаваць добрыя для свету рашэнні.

Палітык пазітыўна ацэньвае гатоўнасць вярнуць паслоў абедзвюх краін у Маскву і Вашынгтон.

Нобелеўскі лаўрэат мяркуе, што пасля сустрэчы ў Жэневе рушыць услед візіт Пуціна ў ЗША ці Байдэна ў Расію. Дзелячыся назіраннямі, Валенса падкрэсліў, што "яны пачынаюць казаць менш дыпламатычна, а больш фактычна, не абмінаюць складаных тэм". На думку эксперта, кіраўнікі ЗША і РФ разумеюць патрабаванні сучаснасці - неабходнасць супрацоўнічаць і прыбіраць бар'еры. Але для гэтага трэба зносіны.

Кітай падтрымлівае

Пекін павітаў дамоўленасць па пытаннях стратэгічнай стабільнасці. Афіцыйны прадстаўнік МЗС КНР Чжао Ліцзянь падкрэсліў, што Расія і ЗША, як дзяржавы з найбуйнейшымі ядзернымі арсеналамі, павінны выконваць адмысловыя абавязацельствы ў галіне ядзернага раззбраення. Гэта самы дзейсны спосаб садзейнічання глабальнаму міру і бяспецы.

"Кітай заўсёды актыўна падтрымліваў міжнародныя намаганні па кантролі над ядзернымі ўзбраеннямі і гатовы працягнуць абмеркаванні з усімі бакамі па шырокаму спектру пытанняў, звязаных са стратэгічнай стабільнасцю, у рамках адпаведных механізмаў пяці ядзерных дзяржаў, Канферэнцыі па раззбраенні і Першага камітэта ГА ААН", - падкрэсліў дыпламат .

Праявілі ўзаемную павагу

Прадстаўнік групы "Альтэрнатыва ёсць" у італьянскім парламенце Піна Кабрас лічыць важным імкненне бакоў пазбягаць небяспечныя супрацьстаянні.

"На такіх самітах звычайна не адбываецца буйных прарываў, я думаю, што гэта стала станоўчым вопытам. Бакі праявілі сябе паважліва адзін да аднаго і абмеркавалі такія важныя дасье, як ядзерная зброя, сыдучыся ў меркаванні аб неабходнасці пазбегнуць супрацьстаяння, якое можа павялічыць узаемныя рызыкі", - заявіў дэпутат.

На думку парламентарыя, нягледзячы на ​​жорсткія выказванні амерыканскага лідэра ў адрас Расіі на саміце НАТА, Байдэн усё ж прызнае важную ролю Масквы ў сітуацыі ў Сірыі і Лівіі і па іншых актуальных напрамках сусветнага парадку. "У нейкім сэнсе ён дастаў каштаны з агню", - лічыць Кабрас.

Перавысіла чаканні

Індыйскі палітолаг Нандан Унікрышнан лічыць, што сустрэча Пуціна і Байдэна ўдалася, паколькі перавысіла чаканні.

"Максімум, чаго папярэдне чакалі, што два лідэры дамовяцца аб тым, што афіцыйныя асобы з абодвух бакоў затым сустрэнуцца для абмеркавання пытанняў, якія тычацца ваенна-стратэгічнай галіны. Усё гэта было дасягнута і нават перавышана", - заявіў супрацоўнік экспертнага цэнтра Observer Research Foundation у Нью-Дэлі.

Эксперт упэўнены, што любая разрадка паміж ЗША і Расіяй выгадна Нью-Дэлі, паколькі Індыя імкнецца развіваць адносіны і з ЗША, і з Расіяй.

Сустрэча Пуціна з Зяленскім стала бліжэй

Дырэктар украінскага Інстытута аналізу і менеджменту палітыкі Руслан Бортнік мяркуе, што вынікі саміту робяць больш рэальнай сустрэчу прэзідэнтаў Пуціна і Зяленскага.

Як два вопытных баксёры

"Пасля перамоў, якія доўжыліся каля трох гадзін, два лідэры выйшлі паасобку і выказалі прафесійную павагу адзін аднаму, як два вопытныя баксёры, якія апісваюць майстэрства адзін аднаго", - піша пра сустрэчу двух прэзідэнтаў газета New York Times. Як падкрэслівае выданне, да канца дня "было ясна, што яны вырашылі шэраг сваіх даўніх рознагалоссяў".

"Гэта заўсёды рызыка - ацэньваць першыя вынікі саміту паміж Злучанымі Штатамі і Расіяй, але сустрэча ў Жэневе паміж прэзідэнтам Джо Байдэнам і расійскім прэзідэнтам Уладзімірам Пуціным блізкая да таго, каб лічыцца поспехам - для абодвух бакоў", - піша газета USA Today.

Адзначаецца, што ні адзін з бакоў "не прадпрымаў спроб улагодзіць ці зняважыць іншы", прэзідэнты палічылі за лепшае не разблытваць важныя пытанні ў ходзе першай сустрэчы.

"Калі вам цікава, чаму памочнікі прэзідэнта ЗША адмовіліся ад сумеснай прэс-канферэнцыі з Пуціным, то вось адказ: таму што вы сапраўды ведаеце, што Пуцін паспрабаваў бы прадаўжаць яе на працягу некалькіх гадзін, каб, па-першае, не дазволіць Байдэну звяртацца толькі да загадзя абраных для яго карэспандэнтаў і, па-другое, прадэманстраваць выдатную псіхалагічную вытрымку", - падкрэслівае газета Hill, згадаўшы, што Байдэн спрабаваў пакінуць сваю прэс-канферэнцыю пасля ўсяго сямі пытанняў.

Рабіць высновы рана

Дырэктар Інстытута ЗША і Канады Расійскай Акадэміі навук Валерый Гарбузаў заявіў, што вынікі праведзенай сустрэчы трэба разглядаць у перспектыве, яны стануць больш відавочныя праз 3-6 месяцаў. Саміт не вырашыў усе праблемы, а стаў кропкай адліку для пачатку дыялогу на шляху да дамоўленасцей.

"Былі дасягнуты дамоўленасці, каб пачаць дыялог па цэлым шэрагу пытанняў, стварыць рабочыя групы, пачаць кансультацыі, сфарміраваць перагаворныя групы - карацей кажучы, каб паразграбаць усе завалы, неабходны час. Невыпадкова Байдэн кажа, пачакаем 3-6 месяцаў і толькі пасля гэтага можна будзе сказаць, прывяла сустрэча да вынікаў ці не", - заявіў эксперт падчас дыскусіі ў Маскве па выніках саміту Расія - ЗША.

Сустрэліся ўпершыню

Гэта першыя перамовы Уладзіміра Пуціна і Джо Байдэна з моманту абрання апошняга прэзыдэнтам ЗША. Першая сустрэча складалася з трох частак - вузкага і двух пашыраных фарматаў з перапынкам. Папярэдні саміт такога ўзроўню прайшоў у 2018 годзе ў Хельсінкі, калі Белы дом узначальваў Дональд Трамп.

Чытайце таксама:

• Трамп назваў Маскву адзіным пераможцам саміту ў Жэневе
• Кардынальны зрух: Панарын распавёў, чым здзівілі перамовы Пуціна і Байдэна
• Па выніках саміту прыняты адзін дакумент: сумесная заява Пуціна і Байдэна
• Пуцін: Расія і ЗША дамовіліся вярнуць паслоў
• Байдэн пагаварыў з Пуціным пра Беларусь