Вядучы радыё Sputnik Беларусь Аляксандр Крывашэеў і карэспандэнт агенцтва Sputnik Беларусь Юлія Хвошч распавялі, як рыхтаваліся да Раства на Беларусі і ўзгадалі, як ім даводзілася калядаваць самім.
Лічыцца, што цікавасць да абрадаў адбываецца праз пакаленне, то бок, калі нашыя бабулі з павагай ставіліся да абрадаў, а нашыя бацькі не надавалі гэтаму асобай увагі, то ў нашага пакалення цікавасць да святаў зноў вяртаецца.
Пра гэтае сведчаць і шматлікія кірмашы, і акцыі, і мерапрыемствы, і вялікія музычныя фэсты, што ладзяцца ў наш час падчас Раства.
Раство лічылася асаблівым святам, таму беларусы рыхтаваліся да яго вельмі адказна — рабілі генеральную ўборку, калолі свінню, па магчымасці шылі новыя ўборы, тапілі лазню, каб у новы год увайсці чыстымі не толькі духоўна, але і фізічна. Калядаваць пачыналі ўвечары напярэдадні першага дня святаў або напярэдадні Раства.
У першы калядны дзень, 7 студзеня, на Беларусі было прынята наведваць сваіх хроснікаў і дарыць ім падарункі. Вечарам надыходзіў час моладзі. Вялікія кампаніі па 10-15 чалавек пераапраналіся ў цыган, у мядзведзяў, абавязкова апраналі аднаго з членаў групы казой.
Другі дзень Калядаў называўся днём святога Сцяпана. У гэты дзень гаспадары расплачваліся са сваімі работнікамі, пасля чаго тыя маглі выказаць усе свае крыўды. Скончыўшы з высвятленнем адносін, гаспадары і работнікі або заключалі новы дагавор на год, або разыходзіліся. Пра гэты дзень нават існуе прымаўка: "На святы Сцяпан кожны сабе пан".
Падрабязней пра калядаванне на Беларусі — у аўдыёзапісе Sputnik Беларусь.
Аб рэальных шансах падхапіць COVID-19 ужо вядома ўсім без выключэння, нагадаў спецыяліст на сваім youtube-канале, "заразіцца можна там, дзе шмат людзей і няма нармальнай вентыляцыі памяшканняў, заразіцца на вуліцы практычна немагчыма".
"Як высветліць рэальна, што няма нармальнай вентыляцыі? Сляды знаходжання чалавека ў любым памяшканні - гэта канцэнтрацыя вуглякіслага газу. Калі ў памяшканні знаходзяцца людзі і людзей там шмат, калі там няма нармальнай вентыляцыі, значыць, там будзе высокая канцэнтрацыя CO2, значыць, гэтае месца патэнцыйна небяспечна. Не трэба туды хадзіць. Там можна заразіцца", - сказаў Камароўскі.
Паводле слоў спецыяліста, вызначыць узровень вуглякіслага газу лёгка, для гэтага ёсць велізарная колькасць прыбораў - "адносна недарагіх і вымяраючых кучу ўсяго".
"Вуглякіслы газ - гэта натуральны газ, ён ёсць практычна ўсюды. На вуліцы ў сярэднім у атмасферным паветры яго канцэнтрацыя - 400 ppm (гэта мільённая доля ў аб'ёме паветра), у памяшканнях лічыцца да 600 - паветра ідэальнае, да 800 - нармальна, да 1000 - памяркоўна, пасля 1500 ppm туды лепш не лезці, гэта ўжо дрэнна, пасля 2-3 тысяч - ужо рэальна парушэнне здароўя", - патлумачыў ён.
Калі любы прыбор, які вызначае ўзровень вуглякіслага газу, паказвае ніжэй тысячы адзінак ppm, знаходзіцца ў памяшканні практычна бяспечна, вышэй за тысячу адзінак - трэба праветрываць, вышэй за паўтары тысячы - "наогул няма чаго там рабіць", раіць Камароўскі.
"Я выдатна разумею, што, можа, кожнаму чалавеку некамфортна хадзіць з гэтай штукай ўсюды мераць, ці можна туды заходзіць, але найпросты датчык рэальна можа вісець у любым грамадскім месцы. У офісах, каб усе ведалі, калі больш за 1000 - пара праветрыць, або калі ў класе вучацца 30 дзяцей, сувязь канцэнтрацыі вуглякіслага газу і паспяховасці велізарная", - разважае доктар.
Актуальнасць такіх прыбораў узрасла ў сувязі з каронавірусам, аднак іх ужыванне карысна і не ў дачыненні да пандэміі, лічыць лекар. Вельмі важна не людзям гэта купляць, а "ёсць цырульня, ёсць супермаркет, ёсць любое грамадскае месца, і чалавек, які туды зайшоў, павінен быць перакананы, што ў вас там нармальна", кажа Камароўскі.
Чытайце таксама:
Старшыня Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Уладзімір Гусакоў лічыць, што праз чвэрць стагоддзя Беларусі спатрэбяцца трэцяя АЭС, такую заяву навуковец зрабіў у эфіры дзяржтэлеканала СТВ. Таксама ён пракаментаваў, як будзе прымяняцца нібыта залішняя энергія, якую будзе даваць атамная станцыя ў Астраўцы, запуск якой адбыўся 7 лістапада мінулага года.
Вы ведаеце, у нас уведзена ў строй атамная станцыя. Гэта добры патэнцыял і запас энергіі, таму праз 3-5 гадоў, мяркую, што ў нас не толькі электрамабілі, аўтобусы і тралейбусы, персанальны транспарт будуць "электра" прыкладна напалову, але і многія іншыя сістэмы забеспячэння чалавека будуць на электрычнасці. І дамы, і асвятленне, і вуліцы, і электрычкі, і цягнікі - усе на электратранспарце", - распавёў Гусакоў.
Зараз Беларусь "рухаецца да таго, што ўсюды будуць разумныя сістэмы, якія без удзелу чалавека могуць забяспечваць любыя яго патрэбы". Па словах кіраўніка НАН, такія "разумныя сістэмы" у беларускіх гарадах ужо дзейнічаюць, у прыватнасці, канцэпцыя "разумнага дома" адпрацоўвалася ў Крычаве і Оршы, далей ёсць планы перанесці яе на сталіцу і на краіну ў цэлым. Акрамя таго, "разумныя сістэмы" адпрацоўваюцца ў такіх галінах як ахова здароўя, адукацыя і іншых.
Таксама Гусакоў пракаменціраваў у тэлеэфіры ідэю будаўніцтва другой атамнай станцыі на беларускай тэрыторыі, заявіўшы, што "гэта вельмі правільна", і растлумачыў, навошта ў перспектыве краіне будзе патрэбна трэцяя АЭС.
"Цяпер складваецца ўражанне, што ў нас залішняя энергія. З уводам атамнай станцыі Беларусь будзе нібыта выпрабоўваць лішак электраэнергіі. Я так не лічу. Пры развіцці вытворчасцей навукаёмістых і электраёмістых электраэнергіі будзе не хапаць", - мяркуе Гусакоў.
У прыватнасці, кіраўнік НАН нагадаў аб задачы, пастаўленай Аляксандрам Лукашэнкам, аб дасягненні 100 млрд рублёў ВУП, для чаго неабходна арыентыровачна ўдвая павялічыць цяперашнія аб'ёмы вытворчасці, што ў сваю чаргу запатрабуе энергіі і рэсурсаў.
"А дзе гэтыя рэсурсы браць? Сёння ў нас ёсць атамная станцыя, але праз 3-5 гадоў гэтых магутнасцей ўжо будзе не хапаць. Таму мы бачым вельмі правільную пастаноўку задачы, што трэба адразу прапрацоўваць пытанне будаўніцтва наступнай атамнай станцыі, і мы сапраўды прапрацоўваем. Але праз 20-25 гадоў я бачу неабходнасць і трэцяй атамнай станцыі", - разважае Гусакоў.
Паводле яго слоў, аб'ёму ў 100 млрд ВУП з часам стане недастаткова, паколькі аб'ёмы вытворчасці будуць працягваць нарошчвацца, у сувязі з чым краіне спатрэбіцца рэсурс ужо трэцяй АЭС.
Чытайце таксама:
Наколькі збалансаваным з'яўляецца цяперашні кантракт на пастаўку газу, як будзе развівацца сітуацыя з пастаўкамі нафты, а таксама варыянты супрацоўніцтва ў галіне атамнай энергетыкі - на гэтыя і іншыя пытанні адказаў:
Чытайце таксама: