ВІЦЕБСК, 30 вер — Sputnik. Верхнядзвінск рыхтавалі да "Дажынак" год, за гэты час горад змяніўся ў лепшы бок, і, як распавялі карэспандэнту Sputnik у райвыканкаме, цяпер многія жыхары з сумам думаюць пра тое, што свята скончылася і грошай на рамонт могуць больш не даць.
У 11 раніцы з полацкага дызеля на станцыі Верхнядзвінск сышло незвычайна шмат людзей, большасць якіх прыехала на "Дажынкі". Гарадок гэта невялікі, таму там курсіруе ўсяго адзін аўтобус, маршрут якога пралягае праз увесь горад. Па словах жыхароў, раней было два маршруты, але адзін чамусьці адмянілі, мабыць, з эканоміі.
На прыпынку сабралася шмат людзей, пад'ехаў аўтобус без "гармонікі", і яго на першым жа прыпынку запоўнілі пасажыры "пад завязку". Большасць ехала на "Дажынкі".
"У гэты час тут ніколі столькі людзей не садзіцца. Не разумею, чаму не пусцілі два аўтобусы да свята", — здзівіўся адзін з мясцовых жыхароў.
Праехаўшы некалькі прыпынкаў па прыгарадзе, дзе людзі ўжо не маглі змясціцца ў перапоўнены транспарт, аўтобус прыбыў у горад.
Верхнядзвінск сустракаў гасцей, якія прыехалі на цягніку, рамонтам дарогі. Як патлумачылі ў райвыканкаме, яе не паспелі своечасова скончыць з-за дажджоў, але зробяць гэта ў бліжэйшы час.
"У Латвіі пра "Дажынкі" кажуць, што такое магчыма толькі ў Беларусі. Мы перыядычна прыязджаем у Верхнядзвінск і бачым, што дзякуючы гэтаму святу горад змяніўся да непазнавальнасці. Мне тут вельмі падабаецца, вядома, усё гэта запатрабавала немалых намаганняў, але вынік таго варты", — распавёў Sputnik Дайніс, адзін з удзельнікаў латышскага ансамбля "Савальнейкі".
Па словах артыста, іх край сябруе з Верхнядзвінскім раёнам яшчэ з савецкіх часоў: паміж імі падпісана дамова аб супрацоўніцтве. Таму артысты перыядычна прыязджаюць у горад з выступамі, і тыя змены, якія адбыліся з райцэнтрам за апошні год, яго прыемна здзівілі.
У Верхнядзвінску да свята
было рэканструявана больш за 200 аб'ектаў, адрамантаваныя дарогі, пабудавалі фантан і новы дом каля цэнтральнай плошчы, якую, дарэчы, таксама перабудавалі.
"На плошчы раней раслі хвоі, была стаянка для машын. Вядома, шкада дрэвы, але мы вырашылі, раз рабіць, то рабіць. З часам тут вырастуць тыя дрэвы, якія мы пасадзілі падчас рэканструкцыі плошчы. Асвятленне правялі, асфальт, плітку паклалі новую. І наогул, зрабілі поўную перапланіроўку цэнтральнай плошчы", — распавялі карэспандэнту ў Верхнядзвінскім райвыканкаме.
Трохпавярховы дом на 12 кватэр, які падчас "Дажынак" прыняў губернатар Віцебскай вобласці, пачалі будаваць вясной, а да канца лета скончылі. Кватэры ў ім двухпакаёвыя, палепшанай планіроўкі, плошчай больш, чым 60 квадратных метраў. Кватэры здаюцца ў арэнду, палова арандатараў — прывілеяваная група: маладыя спецыялісты, работнікі пракуратуры ды іншых сфераў, якія маюць патрэбу ў добрым жыллё. Астатнія дасталіся чаргавікам.
Літаральна за тры месяцы ў цэнтры горада пабудавалі прыгожы фантан, ад якога жыхары Верхнядзвінска ў захапленні.
"Фантан пачаў працаваць у жніўні, увечары ў яго ўключаецца падсвятленне, гуляе музыка. Мы сюды пастаянна ходзім пасядзець на лавачцы або пагуляць", — падзяліўся сваёй радасцю адзін з жыхароў горада.
Як распавялі ў райвыканкаме, некаторыя гараджане засмучаныя тым, што "Дажынкі" прайшлі, бо больш такіх грошай гораду могуць не вылучыць, а капрамонты дамоў зробленыя не ва ўсіх.
Да свята ў Верхнядзвінску пабудавалі новыя прадуктовыя крамы. Як растлумачылі карэспандэнту, раней у горадзе не было крам ад буйных гандлёвых сетак, таму што іх стараліся не дапускаць сюды, а развіваць уласны гандаль, які ў раёне вельмі моцны.
"Цяпер ёсць аграрная дамінанта — зрабіць сферу сельскай гаспадаркі для кожнага, які працуе ў ёй прэстыжнай, а ў грамадстве — паважанай. Рашэнне гэтага пытання — у карэкцыі падрыхтоўкі сістэмы кадраў і павелічэнні заработнай платы", — сказаў губернатар Віцебскай вобласці Мікалай Шарстнёў падчас свайго выступу на свяце.
Паводле яго слоў, распрацаваны пэўны "інструментарый", які дапаможа падняць заробкі працаўнікам сяла. Больш за тое, у Віцебскай вобласці ўжо створана прывабная сістэма матэрыяльнага стымулявання. Напрыклад, зменена схема аплаты працы спецыялістам жывёлагадоўчай галіны і механізатарам.
Акрамя таго, асаблівы акцэнт губернатар зрабіў на тым, што спецыялістаў трэба рыхтаваць яшчэ са школы. У гэтым навучальным годзе ў многіх раёнах вобласці адкрылі аграрныя класы.
ПТВ і ВНУ перагледзелі свае навучальныя праграмы і зрабілі акцэнт на практычныя заняткі. Акрамя таго, у гэтым годзе павялічылі ўдвая тэрміны вытворчай практыкі, якую студэнты праходзяць у "перадавых гаспадарках вобласці". Бо студэнта трэба прывучаць да поля і ферме з першага года вучобы, а арганізацыі, як будучы заказчык кадраў, павінны самі ўдзельнічаць у падрыхтоўцы спецыялістаў.
"Трэба любіць сваю працу, і я яе люблю. У нас добры калектыў, а ўборачная для мяне — наогул свята, не ведаю, чаму, але гэта так", — распавяла пасля ўзнагароджання аграном ААТ "Праўда-С" Дубровенскага раёна Алена Чачуева, якая перамагла ў намінацыі сярод галоўных аграномаў сельскагаспадарчых арганізацый.
Дзяўчына чатыры гады таму скончыла Беларускую сельгасакадэмію і паехала па пераразмеркаванню з Мінскай вобласці ў Дубровенскі раён, дзе засталася, выйшла замуж і нарадзіла дзіця.
Падчас уборачнай уставаць даводзілася рана, а сыходзіла з палёў разам з апошняй машынай. Дачцы Алёне год і дзесяць месяцаў, і яна ўжо ходзіць у дзіцячы садок, паколькі праца агранома забірае шмат часу. Але, па словах Чачуевай, садок у іх добры, і дзіця туды ходзіць з задавальненнем.
Многія сельгасработнікі на "Дажынках" казалі пра любоў да сваёй прафесіі, і гэта зразумела, бо праца на зямлі — адна з самых цяжкіх, і зарплаты там пакуль не такія вялікія, як таго хацелася б. Таму і свята "Дажынкі" можна расцэньваць як магчымасць лішні раз сказаць "дзякуй" працаўнікам сяла за іх нялёгкую працу.
МІНСК, 2 кас - Sputnik. Толькі два дні прадоўжыцца выстава расійскай кнігі ў Мінску, распавёў Sputnik яе арганізатар Арцём Пятроўскі.
Экспазіцыя праходзіць упершыню. Ідэя належыць Прадстаўніцтву Рассупрацоўніцтва ў Беларусі. Выставу праводзяць па праграме "Расія". Пазней яе пакажуць у іншых краінах постсавецкай прасторы. Разам з ёй вандруе экспазіцыя аб ВНУ Расіі і іх філіялах.
Сваю кнігу на выставе могуць знайсці розныя людзі, пачынаючы ад школьнікаў і заканчваючы аматарамі "класікі". Але Арцём Пятроўскі, паказваючы экспазіцыю, перш за ўсё падыходзіць да стала з дзіцячымі выданнямі.
"Мне больш за ўсё спадабалася дзіцячая літаратура выдавецтва "Мазаіка". Я сам з'яўляюся бацькам 4-гадовага сына, і яму купіў бы гэтыя кнігі. Чым яны асаблівыя? Гэта забаўляльная кніга, цікавая кніга. Дзіця не проста глядзіць карцінкі, яно можа ўзаемадзейнічаць з імі - нешта націснуць, нешта дастаць", - растлумачыў Пятроўскі.
На выставе прадстаўлены кнігі 13 выдавецтваў, уключаючы даволі вядомыя "Парастак" і "Мазаіка". Хоць заяўлена было 20 удзельнікаў, але з-за сітуацыі з каронавірусам дабрацца да Мінска змаглі не ўсе.
Як вядома, у Расіі некаторыя выдавецтвы друкуюць беларускіх аўтараў. Але на гэтай выставе чытачы іх не сустрэнуць.
"Святлана Алексіевіч з'яўляецца самым папулярным беларускім аўтарам. Мы б, вядома, вельмі хацелі, каб яна тут была. Але па фармаце выставы мы прадстаўляем толькі расійскіх аўтараў", - сказаў Арцём Пятроўскі.
Арганізатары выставы прызнаюць: у кнігі сёння шмат канкурэнтаў. З'явіліся аўдыёкніжкі, ды і той жа інтэрнэт забірае шмат увагі патэнцыйнага чытача. І ўсё ж у кнігі ёсць свой шарм. Пакратаць старонкі, падумаць пра жыццё, атрымаць асалоду ад адзінотай. Усё гэта магчыма перажыць толькі з "жывой" кнігай у руках, упэўнены арганізатары.
"Я, вядома, таксама слухаю аўдыёкніжкі, калі еду ў машыне ў камандзіроўку. Але калі іду на пляж або кладуся ў гамак, бяру старую добрую кнігу", - кажа Арцём Пятроўскі.
Выстава расійскай кнігі працягнецца 2 і 3 кастрычніка ў Доме Масквы ў Мінску. Наведаць яе можа любы ахвотны, уваход вольны. Але арганізатары ўдакладняюць, што продаж кніг на выставе не ажыццяўляецца.
"Наша мэта - пазнаёміць чытача з расійскімі кнігамі, пра якія, магчыма, ён не ведаў", - растлумачыў Арцём Пятроўскі.
Багач у народным календары прымеркаваны да свята збору ўраджаю. Назву сваю ён атрымаў, бо лічылася, што менавіта ў гэтыя дні у добрых гаспадароў у хаце "усяго багата". На святкаванне Багача ў Дукорскім маёнтку патрапіў фатограф Sputnik Альфрэд Мікус.
Для святкавання Багача ўсе жыхары старадаўняй беларускай вёскі збіраліся талакой і рабілі адмысловы лубок з зернем, у сярэдзіну якога ўстаўлялі свечку. У гэты лубок, які атрымаў сваю назву ад наймення свята, кожны вясковец прыносіў па жменьцы зерня з новага ўраджаю. Лубок з запаленай свечкай праносілі абавязкова па ўсёй вёсцы. Усе гэтыя дзеянні былі скіраваныя на захаванне дабрабыту, ураджайнасці, плоднасці жывёлы і сямейнага ладу.
Напрыканцы Багач размяшчалі пад абразамі на покуці хаты гаспадароў, якіх грамада ў гэтым годзе абірала лепшымі.
Падчас святкавання Багача ўсім сялянам увогуле забаранялася працаваць: яны хадзілі ў госці адзін да аднаго, ладзілі кірмашы і гулянні, танчылі і спявалі.
Не засталіся ў баку ад гэтай традыцыі і госці Дукорскага маёнтка. Пад музыку гуртоў Стары Ольса і PAWA і беларускага народнага ансамбля "Вербіца" яны ад душы есяліліся і скакалі, а таксама вучыліся майстэрству керамікі, разьбы па дрэве, пляценню лапцей, ткацтву і вырабу лялек.
МІНСК, 18 сту – Sputnik. Лішні раз нагружаць арганізм стрэсам не варта, падкрэслілі ў прэс-службе Міністэрства аховы здароўя.
Вадохрышчанскія купанні пачаліся ў Мінску. Акунуцца ў купель можна ў бліжэйшыя тры дні ў трох спецыяльна абсталяваных для гэтага месцах: на Камсамольскім возеры, у Драздах і на Цнянцы.
У прэс-службе Міністэрства аховы здароўя падкрэслілі: купанне ў палонцы - стрэс для непадрыхтаванага чалавека. У нетрэніраванага арганізма гэта можа справакаваць зрыў імунітэту і развіццё інфекцый дыхальных шляхоў, у тым ліку і пнеўманій. З-за напружанай сітуацыі ў рэспубліцы з каронавірусам, медыкі раяць не акунацца ў купель. Калі ж чалавек усё ж рашыўся на гэта, варта загадзя пракансультавацца з лекарам.
"Нечаканае для арганізма апусканне ў халодную ваду можа справакаваць розныя хранічныя захворванні, у тым ліку сардэчна-сасудзістыя", - адзначылі ў прэс-службе.
Кажучы пра купання пасля перанесенага COVID-19, у ведамстве падкрэслілі, што існуе такое паняцце, як "посткаронавірусны сіндром". Ён выяўляецца ў тым, што запаленчы працэс скончыўся, але ўскладненні з боку дыхальнай, сардэчна-сасудзістай сістэмы могуць заставацца.
"Лішні раз нагружаць арганізм стрэсам не варта", - рэзюмавалі ў прэс-службе.
Нагадаем, у Беларусі зараз усталявалася марознае надвор'е, у некаторых рэгіёнах у ноч на 19 студзеня тэмпература апусціцца да -27°C. Але ўжо да чацвярга ў краіне пацяплее, абяцаюць сіноптыкі, слупкі тэрмометраў зноў пакажуць плюсавыя значэнні ў дзённы час.
Чытайце таксама: