Біячып для выяўлення вірусаў распрацоўваюць беларускія навукоўцы
(абноўлена 15:01 15.03.2021)
У інстытуце фізіялогіі НАН Беларусі высвятляюць сувязь каронавіруснай інфекцыі з гілауронавай кіслатой, якую жанчыны лічаць панацэяй ад старасці.МІНСК, 15 сак – Sputnik. Навукоўцы інстытута фізіялогіі НАН Беларусі праводзяць даследаванні механізмаў развіцця вірусных захворванняў, у тым ліку COVID-19, сярод распрацовак - біячып для выяўлення вірусаў.
Беларускія навукоўцы распрацоўваюць біячып для ўжыўлення ў мозг, а таксама абалонку для чыпа, каб ён не адрынаўся арганізмам. Дадзеныя распрацоўкі накіраваны на раннюю дыягностыку вірусных захворванняў, у тым ліку і каронавіруснай інфекцыі.
"Для таго, каб змадэляваць працэсы, мы ствараем штучныя ўчасткі галаўнога мозгу. Распрацоўваецца спецыяльная прылада. Гэтыя біячыпы накіраваны на тое, каб мадэляваць зносіны паміж нейронамі. Яны счытваюць электрычную актыўнасць, перадаюць яе, захоўваюць і транслююць на пэўныя датчыкі, якія знаходзяцца звонку", - распавяла ў тэлесюжэце загадчыца лабараторый Інстытута фізіялогіі Святлана Пашкевіч.
Паводле яе слоў, калі распрацаваць перыферыйныя прылады ў чалавецтва цалкам атрымалася, дык самым складаным аказалася стварыць гэты біячып.
"Каб ён жыў у нашым галаўным мозгу, быў натуральным і не выклікаў ніякіх пашкоджанняў", - падкрэсліла вучоная ў тэлесюжэце АТN.
Менавіта само пакрыццё для чыпа, якое не будзе адрынацца арганізмам чалавека і дазволіць біячыпу працаваць унутры чалавека, і шукаюць беларускія вучоныя.
У інстытуце сцвярджаюць, што біячып - гэта адна з самых цікавых распрацовак для вывучэння нейронавых сетак функцыі галаўнога мозгу, а вынікі эксперыментаў могуць у наступстве стварыць новыя падыходы да лячэння і аднаўленню структур мозга.
Па словах навукоўца, над пакрыццём для беларускага біячыпа, каб яно было сумесным з арганізмам, таксама працуюць навукоўцы з інстытута ядзерных даследаванняў БДУ.
Сувязь гілауронавай кіслаты і каронавіруса
Акрамя гэтага, у інстытуце вывучаецца адзін з меркаваных механізмаў развіцця вірусных захворванняў - парушэнне метабалізму кіслаты, якая ў жанчын асацыіруецца з маладосцю і адсутнасцю маршчын.
"Механізм патагенезу COVID-19 заснаваны на метабалізме гілауронавай кіслаты. Гэта адзін з кампанентаў пазаклеткавага асяроддзя, які таксама ўключаецца ў стварэнне такога эфекту як "матавае шкло". Ён праяўляецца на тамаграмме ў людзей, якія захварэлі на каронавірусную пнеўманію", - сказаў навуковы супрацоўнік інстытута фізіялогіі НАН Беларусі Дзмітрый Такальчык.
Беларускія навукоўцы заўважылі, што парушэнне метабалізму гілауронавай кіслаты прыводзіць да раздражняльнасці, трывожнасці, парушае памяць. Яны лічаць, што такія метады могуць стаць адной з распрацовак па ранняй дыягностыкі каронавіруса.
"Па змяненні стану трывожнасці пацыента можна будзе прадказаць, на якім узроўні знаходзіцца дадзенае захворванне", - растлумачыў Такальчык.
4D-прынтэр для мозгу
У сюжэце паведамілі, што Інстытут фізіялогіі распрацаваў біяпрынтэр, на якім можна друкаваць кавалачкі тканак чалавека, у тым ліку і мозга. Гэта тэхналогія 4D-друку.
Як растлумачыў кіраўнік Цэнтра мозга інстытута фізіялогіі НАН Беларусі Уладзімір Кульчыцкі, прынтэр "дасць магчымасць ужо непасрэдна ў аперацыйнай на працягу гадзіны (...) дапамагчы пацыенту набыць новыя нейронавыя сеткі, пры дапамозе якіх адновіцца кантроль над разнастайнымі функцыямі арганізма".
Чытайце таксама:
- Якой будзе беларуская вакцына ад каронавіруса? Запыталіся ў навукоўцаў
- Кіраўнік Міністэрства аховы здароўя: эпідсітуацыя ў Беларусі стабілізавалася
- НАН пачала распрацоўку беларускай вакцыны супраць COVID
Тэги:
Дзяржатамнагляд распавёў, як будуць захоўвацца адходы з БелАЭС
(абноўлена 14:48 14.04.2021)
Высокарадыеактыўныя адходы з Астравецкай АЭС "застануцца" на станцыі на працягу ўсяго яе жыццёвага цыклу.МІНСК, 14 кра – Sputnik. Галоўная задача ў рабоце з адпрацаваным ядзерным палівам і радыеактыўнымі адходамі з Беларускай АЭС - забеспячэнне бяспекі. Пра гэта паведаміла начальнік упраўлення рэгулявання радыяцыйнай бяспекі Дэпартамента па ядзернай і радыяцыйнай бяспекі МНС (Дзяржатамнагляду) Вікторыя Антонава.
Па словах прадстаўніцы Дзяржатамнагляду, утварэнне на АЭС адходаў - натуральная і неад'емная частка працэсу працы станцыі. Пры гэтым вылучаюцца тры тыпу адходаў: нізка-, сярэдне-і высокарадыеактыўныя. Апошніх на БелАЭС будзе менш за 1%, запэўніла Антонава.
Дзе будуць захоўвацца адходы з БелАЭС
"Захоўванне высокаактыўных адходаў прадугледжана на працягу ўсяго жыццёвага цыклу БелАЭС. Нізка- і сярэднеактыўныя адходы будуць захоўвацца на станцыі на працягу 10 гадоў, пасля чаго іх перамесцяць у спецыяльныя сховішчы, прызначаныя для іх пахавання", - цытуе прадстаўніцу Дзяржатамнагляду БелТА.
Паводле яе слоў, месца для пахавання нізка- і сярэднеактыўных адходаў пакуль не выбрана: спецыялісты падбіраюць пляцоўку.
Для адпрацаванага паліва ёсць спецыяльны басейн вытрымкі, у ім паліва будзе "плаваць" дзесяць гадоў, а затым накіроўвацца ў Расію - на перапрацоўку, дадала Антонава.
...І ў якім выглядзе
Для таго, каб бяспечна захоўваць адходы на станцыі, іх неабходна прывесці ў бясшкодны для гэтага стан, патлумачыла спецыяліст. Так, цвёрдыя адходы будуць здрабняць і спрасоўваць, пасля чаго іх змесцяць у спецыяльныя кантэйнеры. Ёмістасці загерметызуюць, кожная з іх атрымае адмысловы "пашпарт".
Вадкія адходы падвергнуцца выпарванню. Пасля таго, як аб'ём адходаў будзе паменшаны, іх перавядуць у цвёрды стан.
"Для газападобных адходаў гэта вытрымка на распад, прапусканне праз спецыяльную сістэму фільтраў, якія затрымліваюць радыеактыўныя прымешкі", - адзначыла Антонава.
У сераду таксама стала вядома, што выдачу ліцэнзіі на эксплуатацыю першага энергаблока БелАЭС разгледзяць у траўні.
Будаўніцтва БелАЭС
Астравецкая атамная электрастанцыя будуецца па расійскім праекце "ВВЭР-1200", які адпавядае ўсім нормам бяспекі МАГАТЭ. Станцыя складаецца з двух энергаблокаў, магутнасцю 1200 МВт кожны.
Фізічны пуск першага энергаблока станцыі адбыўся 20 жніўня 2020-га, а 3 лістапада яго ўключылі ў агульную энергасістэму краіны. Першы рэактар атамнай станцыі пачаў працу на 50% сваёй магутнасці 21 снежня, на 100% ён запрацаваў 12 студзеня 2021 года.
З моманту ўключэння ў аб'яднаную энергасістэму краіны ён выпрацаваў 1,8 мільярда кілават-гадзін электраэнергіі. На блоку зараз працягваецца этап вопытна-прамысловай эксплуатацыі, падчас якога праводзяцца адпаведныя выпрабаванні і рэгламентныя працы.
Калі ўсе яны будуць паспяхова выкананы, спецыялісты пяройдуць да комплекснага апрабавання - працы на намінальнай магутнасці рэактарнай устаноўкі на працягу 15 сутак.
Чытайце таксама:
- Другі энергаблок БелАЭС гатовы на 80%
- Масква прапанавала Мінску пашырыць супрацоўніцтва ў атамнай энергетыцы
- На другім энергаблоку БелАЭС завершана зборка рэактара для абкаткі
Тэги:
Тэмы:
Швейцарская манета з партрэтам Эйнштэйна прызнана самай маленькай у свеце
(абноўлена 19:03 13.04.2021)
Мініяцюрную манету выпусцілі ў 2020 годзе, яе дыяметр - усяго 2,96 міліметра, а вага - 0,063 грама. МІНСК, 14 кра – Sputnik. Складальнікі Кнігі рэкордаў Гінеса прызналі самай маленькай швейцарскую залатую манету з партрэтам фізіка Альберта Эйнштэйна, паведаміў манетны двор краіны.
Манету выпусцілі ў 2020 годзе, яе дыяметр - усяго 2,96 міліметра, а вага - 0,063 грама.
"Кніга рэкордаў Гінеса прызнала залатую манету ў ¼ франка самай маленькай памятнай манетай у свеце. Нягледзячы на свае мініяцюрныя памеры, аверс і рэверс манеты адчаканены машынным спосабам", - гаворыцца ў паведамленні.
На яе аверсе акрамя партрэта фізіка паказаны год выпуску, на рэверсе - намінал, швейцарскі крыж і назва канфедэрацыі.
Для гэтай манеты зрабілі спецыяльную ўпакоўку - з павелічальнымі шклом і лямпай. Усяго яе выпусцілі 999 асобнікаў, якія калекцыянеры адразу ж раскупілі.
Чытайце таксама:
- Брытанскі манетны двор выпусціў манету ў гонар Джэймса Бонда
- Нацбанк Чэхіі выпусціць залатую "манету" вартасцю $ 4,5 млн
- Памятныя манеты Нацбанка выйгралі міжнародны конкурс
Тэги:
Валютныя рэзервы ў Беларусі могуць скараціцца амаль на мільярд да канца года
(абноўлена 14:08 15.04.2021)
Міжнародныя рэзервовыя актывы краіны на 1 красавіка, паводле папярэдніх дадзеных, склалі 6 940 мільёнаў долараў, але да канца 2021-га яны могуць значна зменшыцца.МІНСК, 15 кра – Sputnik. Золатавалютныя рэзервы рэспублікі ў канцы года складуць больш за 6 мільярдаў долараў, заявіў у чацвер старшыня праўлення Нацбанка Беларусі Павел Калаур.
Ён адзначыў, што на 1 красавіка ЗВР склалі 6,9 млрд долараў. Паводле ацэнак рэгулятара, на канец года гэты паказчык можа скараціцца да крыху больш за 6 мільярдаў.
"З улікам прагназуемых паступленняў і выплат яны складуць больш за 6 млрд долараў. Гэта будзе пакрываць каля двух месяцаў імпарту тавараў і паслуг", - удакладніў Калаур.
Скарачэнне ЗВР
Скарачэнне золатавалютных рэзерваў у рэспубліцы ў апошнія месяцы паскорылася. У лютым 2021 года яны зменшыліся на 88,9 мільёна долараў, тады як у сакавіку на 174,5 мільёна.
Прэс-служба рэгулятара зніжэнне ЗВР тлумачыць "планавым пагашэннем урадам знешніх і ўнутраных абавязацельстваў у замежнай валюце на суму каля 310 мільёнаў долараў, а таксама памяншэннем кошту манетарнага золата".
Па новых патрабаваннях грашова-крэдытнай палітыкі Нацбанка рэзервы на пачатак 2022 года павінны скласці не менш за 6 мільярдаў долараў. Годам раней гэты паказчык быў 7,3 мільярда долараў.
Чытайце таксама:
- Рэзервы Беларусі апусціліся ніжэй за адзнаку ў 7 мільярдаў долараў
- ЗВР Беларусі працягнулі ў лютым змяншацца
- На 265 млн долараў за месяц: золатавалютныя рэзервы Беларусі сталі менш
Тэги: