МІНСК, 11 сне - Sputnik. Пытанні беларуска-егіпецкага супрацоўніцтва консульскай сферы ва ўмовах COVID абмеркавалі дыпламаты дзвюх краін, паведамілі ў МЗС Беларусі.
У Каіры адбылася сустрэча Надзвычайнага і Паўнамоцнага пасла Рэспублікі Беларусь у Арабскай Рэспубліцы Егіпет Сяргея Цярэнцьева з намеснікам міністра замежных спраў Егіпта Амрам Махмудам Абасам.
"Падчас сустрэчы бакі разгледзелі пытанні беларуска-егіпецкага супрацоўніцтва ў консульскай сферы ва ўмовах распаўсюджвання каронавіруснай інфекцыі", - паведамілі Sputnik ў знешнепалітычным ведамстве Беларусі.
Таксама былі абмеркаваныя перспектывы спрашчэння візавых працэдур для беларускіх грамадзян пры паездках у Егіпет у турыстычных і дзелавых мэтах.
Егіпет разам з Турцыяй з'яўляюцца адным з прыярытэтных напрамкаў адпачынку беларусаў, ён запатрабаваны не толькі ў маі-верасні, але і ў зімовыя месяцы. Пералёт з Мінска гэтую краіну займае 2-2,5 гадзіны.
Горны масіў Злацібор, размешчаны ў 200 кіламетрах ад Белграда, з'яўляецца адным з найбуйнейшых турцэнтраў краіны.
Працягласць канатнай дарогі Gold gondola - 8950 метраў, што робіць яе самай доўгай у свеце. За гадзіну яна можа перавозіць 600 пасажыраў, а верхняя яе кропка знаходзіцца на гары Торнік на вышыні 1496 метраў, адкуль спускаюцца лыжныя трасы.
Глядзіце таксама:
МІНСК, 14 сту – Sputnik. Вёска Пагост - месца ўнікальнае, з аднаго боку бяжыць паўнаводная Прыпяць, з другога закалыхвае ціхая Сцвіга. Здаецца, сама прырода настройвае палешукоў на спрадвечны традыцыйны лад.
Зіма ў вёсцы - час адмысловы. Калі ўся гаспадарка дагледжана, а ўраджай у засеках, надыходзіць пара святаў.
У чым асаблівая разыначка Шчодрага вечара ў Пагосце, даведаўся карэспандэнт Sputnik Станіслаў Андросік.
Беларускае свята "Шчодрык" заўсёды адзначаюць з 13 на 14 студзеня. Шмат гадоў таму па сутнасці так святкавалі Новы год, але змена календароў адыграла свой злы жарт з датамі. Тады звычай на Палессі выстаяў, а што будзе праз пару гадоў, пакуль незразумела.
У Пагосце і нават далёка за мяжой ведаюць Кацярыну Аляксееўну Панчэню, якая не проста дапамагла аднавяскоўцам зберагчы свае традыцыі, але і вывела іх на міжнародны ўзровень, аднак пра гэта пазней.
Кацярына Аляксееўна, як і шмат гадоў таму, абавязкова ідзе "шчадраваць". Нам яна прызнаецца, што робіць гэта з трох гадоў, а ёй ужо пераваліла за 80. Раней яна "шчадравала" і па наказе душы, і па працы. Мясцовы дом культуры знаходзіўся пад яе чулым кіраўніцтвам больш за 30 гадоў.
Зараз гады ўжо бяруць сваё, і прыбірацца ганаровай жыхарцы Жыткавіцкага раёна дапамагае новае пакаленне культурных работнікаў.
Неад'емнай часткай "Шчодрыка" застаюцца калядоўшчыкі, і тут Кацярына Аляксееўна выразна дае зразумець: "У нас радзіліся толькі на Шчодрык, а на Раство прыбіраліся калядным строем".
Сярод ражаных лічацца Мядзведзь, Сарока, Цыганка, Бусел і, вядома, Каза, як галоўны персанаж.
Цікава, што ў іх ліку вы не ўбачыце ні аднаго дарослага, толькі дзяцей розных школьных узростаў.
Аказваецца, так "нашчадкам перадаем, каб не забываліся", патлумачыла Кацярына Аляксееўна. Раней па вёсцы сапраўдныя цягнікі з саней ездзілі "шчадраваць", а цяпер сабраўся толькі маленькі паравозік з дзетак і работніц культурнай сферы.
Дзякуючы ім, у XXI стагоддзі можна ўбачыць, як беларусы сотні гадоў таму адзначалі надыход Новага года.
"Шчадрэц колісь звалі - Васілей, Стары Новы год. Гэтя ўжо другая куцця, таму што Раство - першая куцця. На Хрышчэнне будзе трэццяя куцця. Усе абрады ў нас звязаныя са збажыною", - уводзіць у курс справы Кацярына Аляксееўна.
А каб свята атрымалася, па яе словах, трэба прыгаворваць: "Пячыце ладкі, каб цяляты былі гладкі", "пячыце блінцы, каб дзеці былі, як жарабцы".
Па прызнанні самой жанчыны, "ніхто ў гэтя лезці зараз ня хоча, вось і перадаю ўсё Ірыне Торчык".
А раней па вечарах у Пагосце на "Шчадрэц" усё прыгаворвалі і рыхтаваліся, цяпер і вёска ўжо не тая, таму што людзей у ёй амаль не засталося.
Кацярына Аляксееўна распавядае, што на свята было прынята рабіць запіскі: "Хто, што думае плахое мне, хай бярэ сабе і на першым полыме, як блінцы пякці, спальвалі".
Размовы з журналістамі - гэта адно, але і "шчадраваць" камусьці трэба. Разнамасная чарада весела выкатваецца на вуліцу. На "Шчодрык" трэба абавязкова спяваць гаспадарам хаты, куды прыходзяць калядоўшчыкі.
Галоўная іх задача - зарадзіць энергіяй, каб у новым годзе і ўраджай быў, і гаспадарка квітнела.
Для гэтага прыгаворваюць "дзе каза рогам, там жыта стогам", ад такой працы Каза хутка стамляецца і падае знясіленая проста ў снег.
Такі вось непразрысты намёк гаспадарам, што трэба шчодра пачаставаць за старанні. Лепш за ўсё для гэтага, вядома, падыходзіць сала, але ў вёсцы без лішніх размоў бяруць усё, што даюць.
Так паважная працэсія ходзіць ад двара да двара, пакуль не наступіць цемра, а торба не будзе набіта усялякімі пачастункамі даверху.
Пагост - вёска па-сапраўднаму ўнікальная, мясцовыя святы па заслугах ацанілі на самым высокім узроўні.
Звычай "Юраўскі карагод" атрымаў нават статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай каштоўнасці. Улады па тых часах выдзелілі казачныя 100 мільёнаў рублёў. Праўда, у Пагосце свайго "прыза" не дачакаліся і ўсе грошы роўным пластом разышліся па "культуры" Жыткавіцкага раёна.
Цяпер на чарзе грант ЮНЕСКА, і ў Пагосце перажываюць. Падтрымка мясцоваму Дому культуры павінна была прыйсці ў мінулым годзе, але пандэмія ўнесла свае праўкі ў чаканні палешукоў. Зараз у Пагосце чакаюць гэты грант, каб скласці печку і рыхтаваць пачастункі прама на вачах турыстаў, якія тонкім раўчуком ідуць на Палессе, каб пабачыць на свае вочы тое, чаго больш нідзе ўжо няма.
У Доме культуры ўсё трымаецца на плячах Ірыны Іванаўны і Ірыны Ціханаўны, якія паціху збіраюць па хатах начынне, зробленае паляшукамі шмат гадоў таму. Тут можна ўбачыць і сапраўдныя кросны, палаці, лавы, і нават самаробны пратэз нагі.
Жыццё, нягледзячы ні на што, б'е ў Пагосце ключом. Кацярына Аляксееўна не маркоціцца і, здаецца, зусім не перажывае, што будзе са "Шчодрыкам" у будучыні. На развітанне яна запэўнівае: "Не пайду я, пойдуць людзі".
Магчымасці беларускай арміі істотна ўзраслі з прынятымі на ўзбраенне комплексамі баявой авіяцыі і сіл супрацьпаветранай абароны. Як і з чым нясуць кругласутачнае баявое дзяжурства ў небе Беларусі, даведаўся карэспандэнт Sputnik.
Авіябаза ў Баранавічах. На ўзлётную паласу рыхтуецца сесці самалёт, але манеўр - падманны. Знізіўшыся, машына аглушае ровам фарсажу і зноў рэзка ўзнімаецца ў неба, а праз секунду хаваецца ў аблоках.
Звышманёўранасць - мабыць, самая адметная асаблівасць Су-30 СМ. Самалёт валодае рухавіком з кіраваным вектарам цягі. Па ідэі канструктараў, такое апярэнне дазваляе выконваць неймаверныя віражы і літаральна завісаць у паветры. Вядома, пры належнай падрыхтоўцы лётчыка. Сёння ў кабіне Су-30 СМ пара на чале з камандзірам 61-й авіябазы.
"За год удалося налётаць досыць шмат гадзін. Па сутнасці гэта не самалёт, а шматфункцыянальны комплекс, які дапамагае лётчыку паражаць паветраныя і наземныя мэты, весці разведку і ставіць перашкоды", - распавядае камандзір 61-й авіяцыйнай базы Юрый Пыжык.
Паводле яго слоў, усё кіраванне заснавана на электроніцы.
"Лічбавыя сродкі, самі разумееце, робяць кіраванне дакладным і хуткім. Машына валодае прыцэлам, які засякае цэлі на адлегласці да 200 кіламетраў і застаецца толькі выйсці на дыстанцыю паражэння для пуску ракеты, скіду бомбы ці стрэлу з гарматы", - дадаў камандзір.
Сёння наўрад ці многія ўспомняць, як нараджаўся праект Су-30. Гэта было ў пачатку 90-х. Развал, у тым ліку, у абаронцы. Менавіта тады на заводзе ў Іркуцку вырашылі прапанаваць Індыі - партнёру Расіі яшчэ з часоў СССР - удасканаленыя знішчальнікі. Кіраваны вектар цягі - галоўнае ноў-хаў.
Перамовы вяліся 5 гадоў - такая асаблівасць рынку. Але на ваенных піруэты Су-30 МКІ ( "І" у абрэвіятуры азначае "індыйскі") зрабілі ўражанні ў небе Бангалора.
А следам... у 1999 праходзіў прэстыжны авіясалон у Ле-Бурже: пры выкананні віражоў на гранічныых магчымасцях расійскі шматмэтавы знішчальнік пацярпеў катастрофу. Але ў гэтым не было ні памылкі экіпажа, ні няспраўнасцей машыны. Арганізатары аэрасалона (а галоўны канкурэнт "сушак" - французскія Rafael) скарацілі час палёту. Кажучы папросту, адбілася спешка.
Здарэнне, зрэшты, не перашкодзіла кантракту, а ў далейшым стварэнню пры падтрымцы Расіі карпарацыі Хіндустан аэранаўтык. Экспарт дазволіў удасканальваць расійскую авіяпрамысловасць і перарос у такія праекты як Су-30 СМ, Су-34, Су-35, а таксама перспектыўны комплекс 5-га пакалення - Су-57.
Баявое дзяжурства Су-30 СМ у Беларусі ў пары з МіГ-29. Шматфункцыянальны комплекс знаходзіцца на ўзбраенні ў Індыі, Кітаі, Венесуэле, Арменіі, Казахстане. Самалёт носіць статус не толькі простага ў эксплуатацыі, але і ў абслугоўванні.
"Самалёт асвоілі і працягваюць асвойваць маладыя экіпажы. Ім, вядома, больш звыкла і прасцей працаваць з кампьютэрным абсталяваннем. Пасля атрымання каманд на баявы вылет Су-30 СМ праз дзесяць хвілін будзе ў паветры", - кажа старшы тэхнік Радзівон П'янаў.
За беларускімі Су-30 СМ з цікаўнасцю назіраюць на заходніх граніцах. Пра гэта сведчаць дадзеныя, якія паступаюць на "Сопку-2".
Расійскі радыёлакацыйны комплекс - яшчэ адно нядаўняе папаўненне сярод сродкаў супрацьпаветранай абароны.
"Комплекс валодае першасным і другасным лакатарамі, якія дазваляюць выявіць паветраныя судны ў радыусе да 360 і 400 кіламетраў. Уся апаратура настроена ў працоўным і рэзервовым рэжымах. У выпадку выхаду з ладу якіх-небудзь вузлоў, пераход на дублюючую апаратуру ажыццяўляецца за дзве секунды. Можа працаваць абсалютна аўтаномна", - растлумачыў начальнік радыёлакацыйнага вузла Арцём Лісоўскі.
"Сопка-2" таксама абсталявана метэаканалам: надвор'е з'яўляецца для лётчыкаў інфармацыяй з пазнакай "высокага прыярытэту".
Таксама расійская станцыя. У адрозненні ад "Сопкі", яе перавага - мабільнасць. Павышаць абароназдольнасць Беларусі дазваляюць і айчынныя распрацоўкі. Да прыкладу, РЛС "Усход-Д" і станцыя выяўлення нізкалётных мэтаў "Раса".
"Усход-Д" прызначаны для выяўлення паветраных аб'ектаў, пачынаючы ад паветранага шара да любога лятальнага апарата. Станцыя дае аператару абвестку пра тып, хуткасць і выдаленне судна", - рапартуе начальнік радыёлакацыйнага вузла Аляксандр Кісялёў.
Вопыт стварэння найноўшых сродкаў і ўзбраенняў дазваляе праводзіць сумесныя манеўры. Не выключана, што выпрабаванні беларускіх і расійскіх збройнікаў могуць прайсці на бліжэйшых вучэннях "Захад-2021". Стратэгічная трэніроўка ваенных дзвюх краін запланавана на восень.